20 ka patrol boats gihatag pag-abag sa

kampanya batok illegal fishing sa Rehiyon 7
By Eli C. Dalumpines

CEBU CITY, June 3 (PIA) – Nakadawat ug dugang suporta ang kampanya batok sa illegal fishing sa Tunga-Tungang Kabisay-an human pormal nga gitunol sa Bureau of Fisheries and Aquatic Resources (BFAR) ang 20 ka mga patrol boats ngadto sa mga piniling lokal nga pangagamhanan dinhi sa rehiyon.

Si BFAR-7 Director Andres Bojos, sa pakighinabi sa PIA, nagkanayun nga ang mga LGUs nga nakadawat sa maong mga ekipo duna na’y kapabilidad nga mogukod sa mga illegal nga mga mananagat sa illang tagsa-tagsa ka mga dapit.

Kumpyansa si Bojos nga tungod niining bag-o nga mga ginamiton mapakusgan pa unya ang pagpatuman sa mga balaod sa kadagatan sa nagkalain-laing dapit sa rehiyon.

Ang maong proyekto gigahinan ug pundo sa BFAR ug sa Department of Agriculture sa Estados Unidos ubos sa Public Law 480.

Matag-unit niini mokantidad ug P1.97 million ug duna kini sangkap nga  radio communication set ug global positioning satellite ug gipadagan kini ug 135-horsepower nga outboard nga makina nga dunay gikusgon nga 30 knots ang kinakusgan niini.

Sa iyang bahin, si BFAR-7 Assistant Regional Director Allan Poquita namahayag nga kini nga 20 ka mga patrol boats kabahin sa 43 ka mga units nga gipalit sa gobyerno aron abagan ang mga lokal nga pangagamhanan sa ilang pagpakigbatok sa illegal nga panagat.

Nahitabo lang, suma pa niya, nga sila maoy nagpasiugda sa paghimo sa sugyot mao nga nakakuha ang rehiyunal nga buhatan sa BFAR dinhi sa Tunga-Tungang Kabisay-an ug hapit katunga sa kinatibuk-ang gidaghanon.

Matud ni Poquita, pito niini gihatag ngadto dinhi sa Sugbu, pito sa Bohol, lima sa Negros Oriental ug usa sa Siquijor.

Ang mga LGUs sa Sugbo nga nakadawat ug patrol boats mao ang mga dakbayan sa Bogo ug Lapu-Lapu, mga munisipyo sa Liloan, Carmen, Badian, Alegria ug sa Probinsya sa Sugbo, suma kang Poquita.

Iya hinoong gi-klaro nga mahimo nilang bawion ang bisan asa niini nga mga unit kung ang gihatagan nga mga LGUs mapakyas paghimo sa ilang tahas pagpatuman sa mga balaod sa kadagatan diin gilatid sa memorandum of agreement (MOA) nga ilang gipirmahan.

Apan siya nagkanayun nga daku gyud kini’g ikatabang sa pagpanalipod sa mga bahandi sa kadagatan sa rehiyon. (PIA-Cebu/ECD)

==========

Kongreso mitugot niining balaudnon nga magpautang sa mga OFWs

CEBU CITY, June 2 (PIA) --- Ang Overseas Filipino Workers (OFWs) mamahimo ng makakuha sa dili na madugay niining loan nga dili mulabaw sa P50,000 diin ang giduso nga legislation naaprubahan sa House of Representatives, diin tinguha niini ang pagpatuman sa credit assistance program nga pirmahan sa presidente aron mahimong balaud.

Ubos sa House Bill 4539, ang OFWs mamahimong makakuha sa credit assistance kung anaa silay balidong kontrata sa trabaho nga giproseso pinaagi sa lisensyadong recruitment nga ahensya nga accredited sa Philippine Overseas Employment Administration (POEA).

Kini nga programa, diin gitawag usab ni sa laing ngalan nga “Overseas Workers Credit Assistance Act of 2011,” ang OFW makakuha sa maong loan nga dili mulabaw sa P50,000 aron matabangan ang mga gastuon sa mga pamilya atol sa unang mga buwan nga pagkawa o aron ibayad sa gastuon sa recruitment nga maglabot sa placement fees, documentation costs ug plane tickets.

Gikinahanglang ang Owwa mogama sulod sa usa ka tuig ug online payment system diin ang OFW nga manghuwam mamahimong mubayad sa loan amortization pinaagi sa internet. (PIA-7mbcn/Ailene G. Limutan)

=========

Dul-an sa 23 mil ka mga kaso sa dengue sulod ning tuiga, matud sa DOH

By: Hazel F. Gloria

CEBU CITY, June 02 (PIA) --- Ang Department of Health (DOH) mitaho nga sa kasamtangan, adunay 22,903 ka mga kaso sa dengue gikan sa Enero hangtud Mayo 7 sa tibuok nasod ning tuiga.

Sa estadistika, sagad sa mga kaso gikan sa National Capital Region nga adunay 6,732 ka kaso. Nagsunod niini ang Central  Luzon (4,181), ug ang  CALABARZON nga adunay 3,555.

Dinhi sa Central Visayas, adunay 1,687 ka mga kaso ug adunay 13 ka namatay. Kini gikan sa  Enero 1 hangtud May 28, 2011.

Sa susamang higayon sa miaging tuig, mas ubos kini ug 978 % kay mitala man ug 2,665 cases, ug adunay 24ka mga nakalas.

Base sa talaan sa rehiyonal nga buhatan sa DOH, nag-una ang Cebu  City  nga adunay 701 ka kaso ug 8 ang nakalas. 

Gisundan kini sa Mandaue, 126, usa ang patay, Lapu-Lapu (124) ug Talisay nga adunay 75.

“Mosaka gyud ang kaso sa Dengue sa mga bulan sa Hunyo hangtud sa Agosto”, matud pa sa pamahayag ni Assistant Secretary Enrique Tayag. 

Siya nagkanayon nga ang mga  Aedes Aegypti, ang matang sa lamok nga nagdala sa Dengue mamahimong mangitlog sa nga bagul, mga botelya ug bisan mga tansan nga napunduhan ug tubig.  

Nalakip ang dakbayan sa Sugbo sa mga gipamahayag ni Asst. Sec.  Tayag nga adunay mga kutay-kutay o clustering sa mga kaso sa Dengue.

Gibutyag usab ni Asst. Sec.  Tayag nga ang matag Hunyo 15 sa matag tuig pagatawgon na nga ASEAN Dengue Day aron paghatag ug igong kahingawa ilabi na ngadto sa katawhan.

Kini maoy gikauyunan sa ipahigayon nga 10th ASEAN Health Ministers Meeting didto sa Singapore sa Hulyo sa miaging tuig. 

Ang tema sa ASEAN Dengue Day karong tuiga mao ang Dengue is Everybody’s Concern, Causing Socio-economic Burden, but it’s Preventable.

Ang Regional Director sa rehiyonal nga buhatan sa DOH, Dir. Susana K. Madarieta nagpahinumdum sa tanang katawhan nga padayong magbinantayon ug pakigbatokan ang sakit nga Dengue.

Kini paagi sa upat ka mga yanong tamdanan sa epektibong pagpakigbatok sa Dengue. Kini ang gitawag nga 4S.

Ang unang S mao ang Search and Destroy. Kini mabuhat pinaagi sa paghipus sa mga gamit nga mahimong mapunduhan sa tubig ug mahimong itlogan sa lamok susama sa ligid, lata, botelya, tansan, plastic ug uban pa. Limpyuhan ang mga sandayong ug kuskosun pagmaayo ang sulod sa flower vase kausa kada semana. 

Dili mangitlog sa hugaw nga tubig sama sa kanal ang lamok nga nagdala sa Dengue Virus. Ayaw pagpundok ug bisan unsang matang sa butang nga mahimong kapunduhan ug tubig aron dili maitlogan sa lamok sa sulod ug gawas sa imong balay sama sa mga lata, botilya ug ligid sa sakyanan. Kinahanglan kanunay nga ang mga tugkaran limpyo.

Ang ikaduhang S mao ang Self-Protection Measures.Pagsul-ot ug taas nga pantalon ug kimisita, mahimo sad nga mogamit ug mosquito repellent ug uban pa sa adlaw. 

Ug mamahimo, gamit ug moskitero kon matulog inig kagabii. Mamahimo sad tauran ug “screen” ang mga bintana ug pultahan aron dili makasulod ang mga lamok.

Ang ikatulong S mao ang Seek Early Consultation. Kon adunay hilanat sulod sa duha ka adlaw ug adunay mga “rashes” o panurok sa panit mokunsulta dayon sa pinakaduol nga Health  Center o hospital.

Ug ang ika upat mao ang Say NO to Indiscriminate Fogging. Ang fogging ipahigayon lamang kun aduany denge outbreak sa inyong lugar. 

Sa laing bahin, ang DOH nagsugod na usab sa pagpahigayon sa Dengue Awareness Month karong buwan sa Hunyo.

Ang tema karong tuiga mao ang “Eskwelahan, Simbahan, Barangay, Palengke at Buong Komunidad, Sama-Sama Nating Sugpuin ang Dengue”.

Tumong niini mao ang pagpataas sa kaamgo sa pagbatok sa dengue pinaagi sa mga nagkadaiyang mga estratihiya batok sa Dengue. Adunay mga ipahigayon nga mga kalihukan ang rehiyonal nga buhatan sa DOH, inabagan sa mga local government units.

Alang sa dugang kasayuran, mamahimong motawag sa 418-7636 o bisitaha angwww.chd7.doh.gov.ph. (PIA-7/mbcn/hfg with reports from DOH-7)

==========

Grupo miduso niining graphic warning sa pakete sa sigarilyo

CEBU CITY, June 2 (PIA) --- Ang advocacy group nga Health Justice mipatigbabaw nga mas epektibo ang graphic health warnings sa pakete sa sigarilyo ikumpara sa plain text warnings sa pag-agni sa mga tawo sa pag-undang niining pagpanigarilyo. Sa miaging tuig, ang Department of Health (DOH) mipagawas ug Administrative Order 2010-0013 nga mimando sa pagprinta niining graphic health information sa tanang pakete sa sigarilyo nga gipakatap sa tanang merkado. Ang maong sugyot hinuon nag-atubang ug mga kritisismo gikan sa mga kumpaniya sa sigarilyo ug ang maong isyu anaa pa sa Supreme Court. Ang mga iladong brand sa mga sigarilyo sa nasud anaa sa Malaysia, Thailand ug Hong Kong apan anaa kini mga picture warnings nga mupakita sa mga sakit tungod niining pagpanigarilyo susama sa breast cancer, lung cancer, ug heart failure ug uban pa. Ang panaghiusa nga pagtuon sa World Health Organization ug ang DOH sa 2009 miingon nga ang pagkontrol sa tobacco diri sa nasud mipadayun sa pagsaguba niining mga nagkadaiyang hagit. Ang produksyon sa tobacco dinhi sa Pilipinas gitataw nga musaka ug 4.3 ka porsiyento karong tuiga ngadto sa 77 million ka kilograms tungod sa kakusog niini, kini matud pa sa National Tobacco Administration (NTA) head Edgardo Zaragoza. Apan 87,600 ka mga Pinoy kada tuig o 240 ka mga tawo ang nangamatay kada adlaw nga may kalabutan sa mga sakit niining tobacco. Ang maong pagtuon usab mihisgot nga ang migamit niining tobacco padayong misaka ilabi na gayud sa mga batang babaye. Mga 22.7 ka porsiyento nga mga Pinoy nga nag-edad ug 13-15 ang manigarilyo kumpara sa tuig 2003 nga lebel diin 15.9 ka porsiyento. (PIA-7/mbcn/Ailene G. Limutan)

=========

Upat ka mga siyudad, unom ka mga lungsod sa Sugbo peligro sa pagdahili sa yuta

CEBU CITY, June 2 (PIA)--- Ang Department of Environment and Natural Resources-Mines and Geosciences Bureau-7 misuta nga adunay di mominus nga unom ka mga munisipyo ug upat ka mga siyudad, lakip na ang siyudad sa Sugbo, nga adunay mga barangay nga peligro sa pagdahili sa yuta.

Si DENR-MGB-7 director Loreto B. Alburo miingon nga anaay 19 ka mga barangay sa siyudad sa Sugbo nga peligro sa pagdahili sa yuta; unom sa siyudad sa Naga; lima sa siyudad sa Toledo ug tanang mga barangay nga anaa mahimutang sa bukid nga bahin sa siyudad sa Talisay.

Ang mga munispyo nakasuta nga kuyaw usab sa pagdahili sa yuta ang mga kabaranggayan sa Balamban, 11; Asturias, 5; Pinamungajan, 1; Dumanjug, 2; Catmon, 12 and Ronda, 1. 

Base sa geohazard mapping ug sa resulta sa MGB rapid field assessment, ang mga barangay sa Lusaran, Binaliw, Guba, Budlaan, Malubog, Buot-Taup, Busay, Sirao, Taptap, Tagbao, Tabunan, Pung-ol Sibugay, Sudlon II, Sudlon I, Sinsin, Buhisan, Pamutan, Sapangdaku ug Adlaon sa siyudad sa Sugbo peligro usab sa pagdahili sa yuta.

Tungkay, Pangamihan, Bagacay, Loay ug Don Andres Soriano sa siyudad sa Toledo; Tagjaguimit, Alpaco, Balirong, Mayana, Naalad, ug Cogon sa siyudad sa Naga.

Hingatmonan, Lamesa, Luca, Ginatilan, Cabasiangan, Matun-og, Cansomoroy, Gaas, Magsaysay, Cabagdalan, ug Duangan sa Balamban.

Barangays Amancion, Anapog, Bactas, Bongyas, Ambangkaya, Cabungaan, Can-ibuang, Duyan, Ginabucan, Panalipan, Tabili ug Tinabyonan sa Catmon; Agbanga, Baye, Bairan, Kanluangan ug Sak-sak sa Asturias; Barangay Lamac sa Pinamungajan; Didol ug Purok 3 sa Dumanjug ug Cansalonoy sa Ronda.

Mihimangno usab sa Alburo sa mga komunidad ug mga residente nga anaa magpuyo sa nasutang mga barangay sa pagmatngon ug pagbantay ilabi na ang La Nina gidahumang magdala ug kusog nga pag-uwan.

Ang geohazard mapping makasuta sa nagkalain-laing mga geologic features ug ang mga kaubang peligro niini.

Kini buyon sa pagsuta sa mga lugar nga peligro sa baha, pagdahili sa yuta ug linog aron sila maibosahan dayon.  (PIA-7/mbcn/Chrisley Ann C. Hinayas)

=========

Libre nga educational tour ngadto sa napulo ka mga Army Scholars

CEBU CITY, June 2 (PIA) --- Ang napulo ka mga estudyante nga bag-ohay lang napili isip mga benipisyaryo sa usa ka scholarship assistance gikan sa 11^th Infantry Battalion (11IB) sa armadong kusog sa Pilipinas ang gipahalipayan pinaagi sa usa ka educational tour sa lain-laing lugar sa siyudad sa Dumaguete ug Tanjay sa Negros Oriental niadtong Mayo 28, 2011.

Kini gianunsyo atol sa malampusong paglunsad sa 11IB Lapu-Lapu Educational Program (LEAP) niadtong Mayo 25 kung diin unang gipa-ila-ila ang mga napili nga tinun-an.

Ang napulo ka mga scholars nga naggikan sa siyudad sa Guihulngan magtungha sa unang ang-ang sa kolehiyo karong tuiga ubos sa Negros Oriental State University nga nahimutang sa maong siyudad.

Ang mga Army midala sa mga tinun-an sa usa ka tour ngadto sa Camp Leon Kilat sa siyudad sa Tanjay kung diin nahimutang ang kampo sa 302^nd Infantry Brigade, sa Siliman University Campus, Robinson’s Place, Provincial Capitol ug sa Sidlakan Village.

Ang Mayor sa Dumaguete, Manuel Sagarbarria ug si Bise Mayor Alan Gel Cordova midalit usab ug usa ka libreng paniudto ngadto sa mga tinun-an sa samang adlaw.

Natapos ang maong panagsuroy-suroy sa usa ka panihapon uban sa mga opisyales sa 11IB nga gipahigayon sa La Limar Resort sa Lungsod sa La Liberta.(PIA-7/mbcn/Maryknoll B. Lague)

===========

11IB planong mohatag ug laing libreng educational tour ngadto sa mga piniling tinun-an sa elementarya

CEBU CITY, June 2 (PIA) --- Human gipaubos ang napulo ka mga Army Scholars sa usa libreng educational Tour sa lain-laing landmarks sa siyudad sa Dumaguete ug Tanjay, plano na usab sa mga opisyales ug miyembro sa 11 Infantry Batallion ang pagpahigayon ug laing libreng tour ngadto sa mga piniling tinun-an sa mga tunghaan sa elementarya sa siyudad sa Guihulngan.

Gani, base sa usa ka pamahayag sa usa ka miyembro sa 11IB, ang mga Grade VI nga mga tinun-an gikan sa Mabunga Elementary School sa Barangay Mabunga ang napili isip unang makapahimulos sa libreng educational tour nga gipasiugdahan sa Army.

Tema sa educational tour mao ang “Bayanihan para sa Kabataan-Lakbay Aral para sa Karunungan” kung diin kini naglaom sa paghatag ug inspirasyon ngadto sa kabataan ang ug pagprpomot sa importansya ug kaayuhan sa edukasyon alang sa mas maayong kaugmaon ug pag-angkon sa mas produktibo ug malinawong komunidad.

Kining maong programa sa 11IB kabahin usab sa ilang kampanya nga pagpromot sa kalinaw ug kahusay sa kinatibuk-ang probinsya sa Negros Oriental.(PIA-7/Maryknoll B. Lague CTU)

==========

Capitol gipalapdan ang task force batok sa illegal nga pagpangisda

CEBU CITY, June 2 (PIA) --- Isip kabahin sa mas hugot nga kampanya batok sa illegal fishing sa probinsya sa Sugbu, ang norte nga bahin sa probinsya mopahiluna karong adlawa sa ilang anti-illegal fishing task force sa Lungsod sa San Remigio.

Sigun sa Gobernador sa probinsya Gwendolyn Garcia, sakop niining anti-illegal fishing task force ang ubang mga lungsod sa Norte nga naglangkob sa Medellin, San Remegio, Tabuelan ug Tabogon.

Matud pa, ang gobernadora ug ang mga mayor sa mga nahisgutang lungsod mopirma ug usa ka kasabotan sa paghatag sa probinsya ug kantidad nga tunga sa milyon ka pesos sa grupo isip pondo sa operasyon niini.

Ang mga ekipo sama sa GPS Locators ug high-powered search lights nga labing kinahanglan sa operasyon itugyan usab sa probinsya ngadto sa grupo.

Ang kagamhanan sa probinsya maghatag usab ug mga insurance policies aron paghatag ug seguridad ngadto sa mga miyebro sa Bantay Dagat Task Force.(PIA-7/Maryknoll B. Lague CTU)

=========

Sugbu, CV adunay dakong kakuwang sa mga lawak tunghaan - DepEd

CEBU CITY, June 2 (PIA) --- Ang siyudad sa Sugbu lakip laip na ang kinatibuk-ang rehiyon 7 nag-atubang karon ug dakong kakuwang sa mga lawak tunghaan atol sa pagsugod sa klase, kini matud sa Department of Education (DepEd) sa Cental Visayas.

Atol sa Kapihan Forum kagahapon, ang DepEd 7 Director Dr. Carmelita Dolangon namahayag nga ang ilang buhatan nagtuo nga adunay mokabat sa 1.4 ka mga tinun-an ang magtungha karong tuiga sa kinatibuk-ang rehiyon.

Dugang pa ni Dolangon, mokabat sa 2, 049 ka mga lawak tunghaan ang gikinahanglan karon sa rehiyon 7 kung diin ang 1,156 niini gikinahanglan sa siyudad sa Sugbu aron mapahiluna ang tanang tinun-an sa elementary ug sekondarya.

Base sa pinakauwahing estimate sa DepEd, mokabat sa 81, 355 ka mga tinun-an sa kindergarten, 961,517 sa elementarya ug 411,994 sa sekondarya ang gituohang magtungha sugod karong Lunes, Hunyo 6.

Lakip sa pagpangandam nga gibuhat sa DepEd mao ang pag-isyu ug kamanduan sa mga magtutudlo ug tagdumala sa mga pampublikong tunghaan sa pagprepara sa doble ng schedule sa klase aron klarong mapahiluna ang mga estudyante.

Sa pagkakaron, adunay kinatibuk-ang 1, 156 ka mga lawak tunghaan sa probinsya sa Sugbu ang mamahimong magamit sa mga tunghaan kung diin 548 niini ang sa elemntarya ug 608 ang sa sekondarya.(PIA-7/Maryknoll B. Lague CTU)

=========

Party-list nga kongresista niduso ug plastic bag pollution fund

CENTRAL VISAYAS, June 2 (PIA)---Usa ka party-list nga kongresista ang niduso alang sa pagmugna ug “plastic bag pollution fund” nga mo-pinance sa mga programa ug proyektong kalikopan.

Si PBA Rep. Mark Aeron Sambar nisang-at sa House Bill 4462 nga mopahamtang ug “clean up charge” sa mga mogamit ug plastic bags kung mopalit ug aytem o produkto.

Naila isip “Plastic Bag Use Disincentive Act of 2011”, mga dagkong tindahan, supermarkets, food chains ug samang establisemento kinahanglan mopabayad sa mga mamalitay ug di momenus P5 matag plastic bag sa bisan unsang gidak-on.

Si Sambar nagkanayon nga ang makolekta nga bayad kinahanglan gamiton lamang sa mga proyekto nga momenus sa paggamit ug plastic bag ug sa pagpromot sa paggamit ug reusable bags.

Ang HB 4462 maghatag sa Department of Environment and Natural Resources (DENR) sa plastic bag pollution fund aron magamit sa pagpalambo ug pagpatuman sa mga programa nga magdasig ug magsuporta sa pagpugong sa polusyon, abatement ug clean up, enforcement, green chemistry, water quality protection ug clean up, lakip na usab ang environmental and public education and outreach.

Si Sambar nidugang nga ang pundo mamahimo usab nga gamiton sa giveaway programs nga magpromot sa paggamit sa reusable bags nga magtarget sa low-income families. (PIA 7/mbcn/Angie P. Amodia)

=========

Party-list nga kongresista niduso ug plastic bag pollution fund

CENTRAL VISAYAS, June 2 (PIA)---Usa ka party-list nga kongresista ang niduso alang sa pagmugna ug “plastic bag pollution fund” nga mo-pinance sa mga programa ug proyektong kalikopan.

Si PBA Rep. Mark Aeron Sambar nisang-at sa House Bill 4462 nga mopahamtang ug “clean up charge” sa mga mogamit ug plastic bags kung mopalit ug aytem o produkto.

Naila isip “Plastic Bag Use Disincentive Act of 2011”, mga dagkong tindahan, supermarkets, food chains ug samang establisemento kinahanglan mopabayad sa mga mamalitay ug di momenus P5 matag plastic bag sa bisan unsang gidak-on.

Si Sambar nagkanayon nga ang makolekta nga bayad kinahanglan gamiton lamang sa mga proyekto nga momenus sa paggamit ug plastic bag ug sa pagpromot sa paggamit ug reusable bags.

Ang HB 4462 maghatag sa Department of Environment and Natural Resources (DENR) sa plastic bag pollution fund aron magamit sa pagpalambo ug pagpatuman sa mga programa nga magdasig ug magsuporta sa pagpugong sa polusyon, abatement ug clean up, enforcement, green chemistry, water quality protection ug clean up, lakip na usab ang environmental and public education and outreach.

Si Sambar nidugang nga ang pundo mamahimo usab nga gamiton sa giveaway programs nga magpromot sa paggamit sa reusable bags nga magtarget sa low-income families. (PIA 7/mbcn/Angie P. Amodia)

=========

FDA miabiso sa publiko kabahin sa 'makamatay' nga paputi sa panit

CEBU CITY, June 2 (PIA)--- Ang Food and Drug Administration sa Department of Health miabiso sa publiko kabahin sa mga peligro nga anaa sa ilegal nga paggamit sa glutathione sa kalawasan.

Glutathione, kon diin gamiton aron pagtambal sa kanser, mamahimong hinungdan sa kamatayon kon kini gamiton sa taas nga dosis aron pagpaputi sa panit, kini matod sa FDA.

Giisip usab nga epektibong anti-oxidant, usa sa mga side effects niini mao ang makapaputi sa panit pinaagi sa pag-deactivate sa enzyme nga tyrosinase, nga motabang sa pagprodyus ug melanin.

Sa laing bahin, ang melanin usa ka pigment nga maoy naghatag ug kolor sa panit sa tawo.

Ang ahensiya miingon nga ang paggamit sa glutathione sa taas nga dosis mamahimong hinungdan sa seryong mga kondisyon sama sa pagkahilo sa dugo ug pagkadaot sa kidni.

Sa usa ka pamahayag, si FDA spokesperson Jesusa Joyce Cirunay nagkanayon nga ang ahensiya mipahimangno sa publiko batok sa regular nga pag-inom sa “kemikal nga tambal sa kanser” nga giingong gi-endorso sa pipila ka mga espesyalista sa panit.

Bisan pa man wala kini mihatag ug eksaktong datos, miingon si Cirunay nga ang ahensiya nakamonitor na ug daghang kaso sa glutathione nga miresulta sa pagkasakit.

Matod niya nga alarma ang pagsaka sa paggamit sa dili aprobado nga glutathione nga giisip nga pamaagi nga paputi sa panit tungod dili kini luwas kon gamiton sa taas nga dosis ug mamahimong moresulta sa seryosong mga sakit sa panglawas. (PIA-7/mbcn/Chrisley Ann C. Hinayas)

==========

RH bill mipromot ug “economic empowerment”, kini sigon sa usa ka magbabalaud    CEBU CITY, June 2 (PIA) --- Ang Progressive party-list group Akbayan miingon nga ang kontrobersyal nga Reproductive Health nga balaudnon usa ka pamaagi sa pag-aghat sa economic freedom ug empowerment ilabi na ngadto sa mga kabus. Bisan pa man ang maong balaudnon dili “be all, end all” nga solusyon sa kapobrehon, si Akbayan nga usa ka magbabalaud miingon nga maghatag kini ug kapilian sa mga pamilya aron pagbuhat ug mabinantayon ug mautukong desisyon sa ekonomiya. Si Bello miingon nga ang pagtaas sa populasyon usa sa dakong hinungdan sa kalambuan sa nasud. Apan, kontra usab niya nga ang walay kontrol sa saka sa populasyon makahatag ug problema sa kaayuhan sa nasud ilabi na kung ang maong pagdaghan sa populasyon dili mahatagan ug igong tagad tungod sa kadaghan na sa tawo. Ang Pilipinas gitataw nga sa hinapos karong tuiga anaa nay 95 million ka mga tawo ug diin gilauman sa pangagamhanan nga musaka ang ekonomiya bisan siyete porsiyente hangtud 2016 sa pagputol niining lebel sa kakabus. Ang mga pobreng Pilipino mikabat na sa 23.1 million sa tuig 2009 gikan sa 22.2 million sa 2006, kini matud pa sa National Statistical Coordination Board (NSCB) nga data. (PIA-7/Ailene G. Limutan, CTU)

==========

Pangagamhanan mitugyan na sa P1.5M nga badyet alang sa SPIN program sa DTI

CEBU CITY, June 2 (PIA) --- Bisan pa man walay pormal nga giduso alang sa pagpadayon niining Subcontracting Partners for Innovation (SPIN) nga programa, ang administrasyon ni PNoy mitanyag ug P1.5 million nga badyet karong tuiga.

Ang Central Visayas mokuha ug P600,000 alang sa pagpahalapad sa gidaghanon sa mga benepisyaryo ngadto sa upat ka mga probinsiya ug ang nahabilin nga badyet ipang-apud-apud sa ubang rehiyon susama sa Cordillera Administrative Region (CAR), Ilocos region (Region 1, Cagayan Valley Region (Region2) ug uban pa.

Ang Department of Trade and Industry (DTI-7) regional director Asteria Caberte mianunsiyo nga samtang ang iyang opisina muhupot niining pagpatuman sa SPIN nga programa sa tibuok nasud nga gipasiugdahan sa ubang mga exporter nga mga Cebuano sa miaging mga tuig, ang maong programa modani ug mas daghang mga exporters sa tibuok nasud.

Sa pagkakaron, anaay baynte (20) ka mga exporting nga kumpaniya ang misuporta sa maong programa diin mihatag kini ug mga panginabuhian sa mga rebel-returnees.

Ang SPIN nga programa usa ka hini-usang government-private diin namugna sa Sugbo dili lamang mohatag ug trabaho niining mga weavers kundi motabang usab kini sa exports aron mapasaka ang gidaghanon sa produksyon sa mga exported nga mga produkto.

Ubos niini nga programa, ang weavers sa mga kabanikahan (countryside) nahimo aron pag-apil niining mga skills training sa weaving ug craftsmanship diin ang ilang mga nahuman nga produkto dalhon sa mga exporters pagkahuman niini mipasar sa quality standards.

Pinaagi niini, ang mga rebel returnees ug indigents anaa dayu'y madawat nga abut inig human sa hago kaayo nga trabaho diin ang ilang abot magdepende sa gidaghanon sa ilang nahuman, kini matud ni Caberte.

Ang SPIN trainings mitutok niining “market driven” nga pamaagi diin ang mga produkto nga mahimo sa mga grupo nga nabansay na, usa ka aktwal nga export orders.

Ang maong programa nagsugod sa Hunyo 2008 diin P500,000 ra ang badyet ug sa pagkakaron nakabenepisyo sa nilibuang mga tawo ug mga pamilya nga naggikan sa siyam ka mga rehiyon sa nasud diin kalabot niini ang rehiyon 1,3,6,7,8,10,11 ug 12.

Sa Rehiyon 7 (Central Visayas) lang, ang programa nakakab-ot ug P50.2 million sa halin ug nakahatag na ug  trabaho sa 4,756 ka mga tawo sa tibuok rehiyon, kini maoy resulta sa hinapos sa miaging tuig 2010.

Dugang ni Caberte, sa unang tulo ka buwan ning tuiga, ang halin mikabat na sa P10.13 million bisan pa man namawi pa ang merkado sa export.

Si Caberte miingon nga ang SPIN usa sa malampusong programa nga gipasiugdahan sa pribadong sektor nga gisuportaan sa pangagamhanan, susama usab kini sa PPP (Public-Private Partnership), usa ka prayoridad nga programa sa administrasyon ni Aquino. (PIA-7/mbcn/Ailene G. Limutan)

===========

DOT misuporta sa regulasyon sa mga zip-lines

 CEBU CITY, June 2 (PIA) –-- Ang Department of Tourism sa Central Visayas mipadayag sa ilang suporta sa lakang sa Cebu Provincial Board alang sa pagkontrolar sa negosyo sa zip-line sa probinsiya.

Apan, ang ahensiya nihangyo sa pagpairog sa probisyon kabahin sa pagkuha sa mga aplikante ug akreditasyon alang sa pag-opera sa ilang negosyo sa dili pa makadawat sa ilang lisensiya o permit.

Si DOT-7 director Rowena Lu Montecillo miingon nga ang iyang opisina mohimo pa ug mga lagda pinaagi sa Office of Tourism Standards DOT-Manila alang sa akreditasyon sa negosyo sa zip-line isip kini usa ka pasilidad.

Samtang ang DOT usa ka ahenisya sa gobyerno nga naglantaw sa kaluwasan ug seguridad sa mga turista, si Montecillo miingon nga tukmang panahon na aron kini nga ordinansa ipasar.

Gipadala ni Montecillo ang gipasakang ordinansa ngadto sa DOT-Manila aron susihon kon epektibo ba kini ug  matagaan ug komento.

Atol sa public hearing, pipila ka mga tigpadagan ug mga negosyo sa zip-line sa Sugbo mikompirmar nga ang Pilipinas wala pay estandard kabahin sa pagdumala sa mga zip-lines mao misagop lang kini sa intenasyunal nga mga estandards.

Si Jay Alera, safety officer sa Ramon Aboitiz Foundation Inc., kinsa miopera sa Kool Adventure Camp sa Cansumoroy , Balamban nagkanayon nga sila misagop sa US Standard on Zip-line dili lang alang sa negosyo apan alang sa mga katuyoan sa edukasyon.

Ang dugang nga kinahanglanon sa pagpadagan ug negosyo mao ang Special Agreement in Protected Areas nga gisugyot ni Chamberlain Babiera sa Department of Environment and Natural Resources-7.

Matod usab ni Engr. Vicente Abordo sa Department of Labor and Employment-7 nga kinahanglan usab sa mga tigdumala sa zip-line ang mga pagbansaybansay kabahin sa first-aid.

Bisan pa man ug walay mga estandard kabahin niini, gisugyot ni Abordo nga kinahanglan nga 'proactive' ang mga tigdumala sa zip-line ug mokuha ug mga kawani nga adunay safety officers training.

Si Bise Gobernador Agnes Magpale, kinsa ang mi-sponsor sa gipasakang ordinansa, mipalaom sa mga tigdumala nga ang ilang mga sugyot ikonsiderar atol sa ilang diskusyon sa PB.(PIA-7/mbcn/Chrisley Ann C. Hinayas)

=========

POEA nagpahigayon ug anti-illegal recruitment seminar didto sa Dumaguete

DUMAGUETE CITY, June 2 (PIA)---Mga opisyales gikan sa Philippine Overseas Employment Administration (POEA) sa kaulohan ug sa Sugbo anaa sa siyudad sa Dumaguete aron pagpahigayon ug tulo ka adlaw nga seminar sa Anti-Illegal Recruitment and Trafficking in Persons.

Matud ni Socorro Mira, Public Service Employment Officer (PES) sa Dumaguete, ang seminar nagsugod kagahapon ug matapos ugmang adlawa, Hunyo 3 sa Bethel Guesthouse nga gitambongan sa mga law enforcers ug prosecutors.

Karong adlawa, ang magdadapit sa seminar mao ang kagamhanan sa probinsya nga ipahigayon sa Negros Oriental Convention Center diin ang mosalmot naglangkob sa mga representante gikan sa Department of Social Welfare and Development (DSWD), local government units (LGUs), academe, non-government organizations ug Association of Barangay Captains (ABC). 

Sumala ni Mira, ugmang adlawa, Hunyo 3, ang seminar ipahigayon sa Dumaguete City Session Hall ug ang kagamhanan sa siyudad mao ang mo-isponsor niini.

Ang POEA ang nagpasiugda sa seminar sa pakigtambayayong sa buhatan sa PESO sa siyudad. (PIA 7//mbcnAngie P. Amodia)

===========
Mga lungsod sa probinsya sa NegOr mobubo ug puhonan sa ilang kaugalingong MDG programs

NEGROS ORIENTAL, June 2 (PIA)---Ang lungsod sa La Libertad, Sibulan ug Dauin sa Negros Oriental nipasalig nga mobubo ug puhonan sa ilang kaugalingong plano aron pagkab-ot sa Millenium Development Goals (MDGs) sa tuig 2015.

Ang maong mga plano sa lungsod gimugna sa mga opisyales sa lokal nga pangagamhanan ug sa mga lungsoranon.

Ang pasalig sa pagkab-ot MDGs gipirmahan sa 191 United Nations (UN) member-states, naglakip sa Pilipinas, aron mahimo ang walo ka tuyo sa paghunong sa sobrang kakabos, kagutom, mga sakit ug social exclusion upat ka tuig gikan karon.

Sila Mayor Neil Credo sa Dauin, Lawrence Limkaichong sa La Libertad ug Marcela Bartoces sa Sibulan tanan niisyu ug executive orders nga nimugna sa Joint LGU-Citizens Technical Working Groups on the MDGs (MDG TWGs) nga gimandoan sa paghimo ug mga programa ug budyet aron pagtubag sa kritikal nga poverty reduction goals.

Si Bartoces nipirma sa Executive Order No. 11 Series of 2011, nga nisagop sa Sibulan MDG Breakthrough Plan ug pag-una niini sa lokal nga plano ug budyet.

Ang lokal nga pangagamhanan sa Dauin ug La Libertad naghingpit na sa Municipal Council Resolutions nga mosagop sa MDG Breakthrough Plans ug pag-una sa pagrilis sa pundo alang sa programa niini nga nalakip sa breakthrough plans. (PIA 7/mbcn/Angie P. Amodia)