Rice production nisaka sa 15.63 ka porsyento — DA

CEBU CITY, May 11 (PIA)--- Ang Department of Agriculture (DA) miingon kagahapon nga ang sektor sa agrikultura sa nasud nisaka sa 4.1 ka porsyento alang sa unang kwarter karong tuiga, ug nagpasabot kini nga ang rice production sa ting-init nipakita ug pagsaka ngadto sa 15.63 ka porsyento.

Matod ni DA Secretary Proceso Alcala nga ang maayo nga panahon, maayo nga mga serbisyo sa irigasyon ug ang paggamit sa mga sertipikado nga mga liso maoy nakatampo sa pagsaka sa pag-ani sa humay.

Base sa mga datos nga gipagawas sa DA pareho kini sa panagna ni Alcala kabahin sa pagsaka ngadto sa 15 porsyento nga mas taas pa kon ikompara sa susamang panahon sa niaging tuig.

Gipunting usab ni Alcala nga 19.5 ka porsyento ang gisaka sa produksyon sa mais, usa ka importanteng sagol sa pagkaon sa mga baboy ug ubang kahayupan, samtang ang tubo nisaka usab sa 26.73 ka porsyento, nga usa ka krusyal nga pasalig sa nasud aron makab-ot ang alokasyon ubos sa United States (US) sugar quota.

Matod usab sa DA nga ang livestock nakasinati ug hinay nga pagtubo nga 0.59 ka porsyento lamang samtang ang poultry mas arangan tungod naa kini sa 3.92 ka porsyento. (PIA-7/Chrisley Ann C. Hinayas, Intern-CTU)

===========
Mayor mirebisa sa giya alang sa paggamit sa pundo sa PAGCOR

CEBU CITY, May 11 (PIA) --- Cebu City Mayor Michael Rama mi-isyu ug revised guidelines alang sa paggamit sa pundo sa Philippine Amusement and Gaming Corporation (PAGCOR) aron pagsiguro sa tarung nga pagsubay sa mga disbursement. Aron mas matagaan ug importansya ang paggamit sa pundo sa PAGCOR sa pagpatuman ug mga proyekto, si Rama mihatag ug mga limitasyon sa paggamit niini ug mga prayoridad usab. Anaa sa memorandum ni Rama alang sa mga opisyales sa mga siyudad ug barangay, heads sa mga opisina, heads sa mga departamento, miingon nga ang tanang mga request sa paggamit niini nga pundo sa PAGCOR modiretso na sa opisina sa mayor. Ang naaprubahan nga request iduso sa opisina sa mayor ngadto sa usa ka konsehal sa siyudad alang sa pagpasaka sa angay nga resolusyon sa dili pa ang aksyon sa City Council. Kung ang City Council moaprubar sa maong resolusyon, si Rama na maoy sunod nga padalhan gikan sa requesting party ngadto sa opisina sa Mayor alang sa paghatag ug prayoridad niini. Ang pundo sa Pagcor dili gamiton sa mga salary ug wages sa mga kawani sa gobyerno sa siyudad, matud pa sa mayor. Dugang usab sa Mayor, ang kining pagprepara sa mga disbursement vouchers ug ubang mga mosuporta nga mga dokumento kinahanglang trabahuon sa opisina sa requesting party nga abagan sa opisina sa mayor. (PIA-7/Ailene G. Limutan, Intern-CTU)

===========

Rama mi-isyu ug “first come, first served’ nga memorandum

CEBU CITY, May 11 (PIA) --- Ang mayor sa siyudad sa Sugbo nga si Michael Rama mi-isyu ug memorandum ngadto sa finance team sa siyudad aron pagproseso sa tanang claims pinaagi aning 'first come, first served basis.'

Ang iyang gipadalhan sa maong memorandum mao ang City Budget Officer Nelfa Briones, City Accountant Officer Marietta Gumia, Assistant City Accountant Diwa Cuevas ug City Treasurer Ofelia Oliva.

Ang mayor miingon nga kinahanglang anaay ensaktong pamaagi sa pagproseso aning nagkalain-laing claims.

Ang hinungdan niini nga memorandum matud pa ni Rama aron malikayan kining red tape, anaay ensaktong sistema sa gobyerno ug aron pagdani sa usa ka maayong pagdala sa pamaagi sa gobyerno. 

Apan sa laing bahin niini nga memorandum, si Rama miingon nga ang mga dinaliang butang dili maapil niini susama sa cash advance alang sa pagbiyahe, mga bayrunon sa rehistro alang sa seminar, mga panagtigum ug trainings.

Si Rama kahibalo sa mga pipila ka mga reklamong gisugyot mahitungod sa kahinay sa proseso sa City Hall.

Apan sa bag-o niyang gipasakang memorandum, malaumon si Rama nga ang mga transaksyon matarong na.

Apil sa dili labot niin nga memorandum ang mga payrolls sa sweldo, mga bonus ug remittances ug ang RATA sa mga opisyales, departamento ug assistant heads.

Ang mga bayrunon, kuryente, communication expenses, rehistro ug lisensya dili usab labot sa maong memorandum. (PIA-7/Ailene G. Limutan, Intern-CTU)

===========

P-Noy nidayeg sa mas lig-on nga COA

CEBU CITY, May 11 (PIA)--- Gidayeg ni Presidente Benigno Aquino III ang Commission on Audit (COA) kagahapon tungod sa mas dominante nga institusyon aron moaway sa pagpangawkaw ug korupsyon sa gobyerno.

Atol sa iyang pakigpulong, ang Presidente niingon nga ang mga masaypunong mga opisyales sa gobyerno nahadlok na sa mga state auditors.

Matod ni Aquino nga ang mga COA auditors mga “gawasnon, isog, ug walay gikahadlokan” sa pagpatuman sa ilang mga katungdanan.

Matod ni P-Noy nga isip sila ang mga mata sa gobyerno wala sila gitaptapan sa ilang mga mata aron pugngan  sa pagtan-aw sa mga gibuhat nga mga kasaypanan, walay nagpugong kanila sa pagsulti batok sa mga gastador ug walay naghigot nila sa paghunong sa pagbuhat sa ilang kamandoan isip tigbantay sa pundo sa nasud.

Ang Presidente maoy nanguna sa awarding rites alang sa mga top auditors sa nasud isip tipik sa ilang pagselebrar sa ilang anibersaryo. Ang duha ka mga audit teams nga maoy nakadiskubre sa dako nga mga anomaliya sa loan program sa Home Development mutual Fund (Pag-Ibig) sa siyudad sa Tacloban ug sa siyudad sa Dagupan mao ang duha sa mga gipasidunggan.

Ang State Auditor nga si Haydee Pasuelo ginganlan isip Outstanding COA Employee of the Year alang sa iyang mga pagkugi nga niresulta sa pagkataktak sa duha ka mga opisyales sa gobyerno.

Sigon pa ni P-Noy nga kini usa ka tinood-anay nga serbisyo, pagpatuman sa pangandoy sa katawhan sa reporma ug dugang pa niya nga ang mga awditor maoy nag-una sa linya sa pagpuksa batok sa pangawkaw ug sa korupsyon.

Ang Presidente nipamatuod sa iyang pagsalig sa bag-ong gitudlo nga COA chair nga mao si Grace Tan ug si Commissioner Heide Mendoza.

Panapos nga mensahe pa niya nga ang maayong trabaho tagaan gayud ug ganti ug naglantaw pa siya sa pakig-uban sa COA sa sunod nga Ombudsman. (PIA-7/Chrisley Ann C. Hinayas, Intern-CTU)

==========

Mayor Rama gitudlo isip RDCom rep ngadto sa NEDA Board

CEBU CITY, May 11 (PIA) --- Ang Mayor sa Siyudad sa Sugbo Michael Rama napili isip nag-unang representante sa Visayas Regional Development Committee ngadto sa National Economic and Development Authority (NEDA) Board kauban si Leyte Governor Carlos Jericho Petilla isip iyang kapuli sa maong katungdanan.

Kining maong piniliay gipahigayon kagahapon atol sa tigum sa mga pangulo sa mga Regional Development Council gikan sa Rehiyon VI, VII ug VIII didto sa Marco Polo Plaza Hotel.

Napili si Rama pinaagi sa unani-mous nga desisyon atol sa ipahigayon nga piniliay.

Lakip sa mga nitambong sa maong tigum mao ang RDC-6 Chairman ug Capiz Governor Victor Tanco kauban ang iyang co-chairman nga si Ma. Luisa Segovia; RDC-7 Chariman Michael Rama uban ang iyang co-chairman nga si Argeo Melisimo; RDC-8 Chairman Petilla ug iyang co-chairman nga si Tiburcio Morales ug ang mga opisyales sa NEDA gikan sa tulo ka mga rehiyon sa Visayas.

Matud ni Rama sa iyang pamahayag, ang iyang pagkatudlo isip RDCom Rep nagdugang sa iyang mga katungdanan apan iyang gipaabot sa iyang kahimuot tungod sa pagsalig nga gihatag kaniya sa iyang mga kaubanan gikan sa laing rehiyon.

Ang unang isyu nga gipaabot sa RDC-8 ngadto kang Rama mao ang kahimtang sa peace and order sa probinsya sa Samar human sa kontrobersyal nga pagpatay sa mayor sa Calbayog City nga si Reynaldo Uy niadtong miaging semana ug matud ni Rama kinahanglang hatagan ug pagtagad ang maong problema.

Gikalipay usab ni Rama dihang gisugyot ni Melisimo ngadto sa ubang mga opisyales ang kabahin sa pagpatuman sa waste management project sa siyudad sa Sugbo pinaagi sa paglahi sa malata ug di-malata.

Sigun sa Mayor, ang maong proyekto sa siyudad usa ka butang nga angayang ipasigarbo sa uban.

Si Rama ug Petilla maglingkod sa ilang bag-ong katungdanan sulod sa tulo ka tuig subay sa Executive Order No. 257 nga gipirmahan sa kanhi presidente sa Pilipinas Gloria Macapagal Arroyo niadtong 2003.

Sumala sa maong EO, matag lugar sa mga komite sa Regional Development Board(RDCom) ubos sa NEDA kinahanglang magtudlo ug principal ug kahalili nga representante ngadto sa NEDA Board-RDCom nga gipangulohan sa Direktor-General sa NEDA sa kauluhan.

Buhat sa NEDA Board-RDC ang paghimo ug mga lakang alang sa pagmonitor sa mga palisiya aron sa mas lig-on nga relasyon sa matag rehiyon, pagpadayon sa pagpatuman ug patas nga mga guidelines ug pag-aghat sa mga opisyal sa pagtinabangay aron sa kaayuhan sa isig ka rehiyon sa nasud.(PIA-7/Maryknoll B. Lague Intern-CTU)

==========

Balaod kabahin sa pagwagtang sa mga bayrunon sa mga “missed flights” giduso  CEBU CITY, May 11 (PIA) --- Duha ka congressmen miduso ug House Bill 4406 aron pagdili sa mga airlines nga anaa dinhi sa Pilipinas sa pagkuha ug re-booking fee nga mokantidad labaw pa sa P200, ug cancellation fees nga labaw pa usab sa P300 ug uban pang mga multa ngadto sa mga pasaherong wala nahinayon ang biyahe o mikanselar sa ilang mga biyahe. Cagayan de Oro Rep. Rufus Rodriguez ug ang iyahang igsuon nga si, Abante Mindanao Party-list Rep. Maximo Rodriguez ang miduso niini nga balaudnon. Si Rufus miingon nga, anaa’y panahon nga makanselar ang mga biyahe sa mga pasahero sa kahanginan tungod sa mga panghitabong dili kalikayang muabot.  Ang pasahero mahimong masakit, anaa bay importanteng trabaho nga miabot, aksidente o uban pa. Ug kun kini gani mahitabo, ang mga kumpanya sa panakayan sa kahanginan dako kayo ug kalipay tungod dako sila ug madawat nga benepisyo sa usa ka tawo nga dili mahinayon sa iyang pagbiyahe. Sa ubang higayon pa gani, ang ubang airlines mokonsidera sa mga tiket nga wala na dayun nga isip wala na gayud ug walay refund nga ihatag, kini dugang ni Rufus. Ang uban usab nga airlines mohatag ug tsansa sa pag-usab sa biyahe o pagkansela apan ang pasahero kinahanglang mobayad ug dakong kantidad sa service fees, re-booking fees, o cancellation fees nga kasagarang mokabat sa $50 hangtud $200, usa  lang kini sa nagkalain-laing pamaagi sa mga airlines nga naghatag ug labad sa ulo sa mga pasahero. Tungod niini nga mga panghitabo, ang mga kompanya sa airlines kinahanglang iapil sa ilang mga pahinumdom mahitungod sa ilang mga promo fares kung pila jud kabuok ang mga lingkuranan ang ilang gigahin aron makahibaw ang publiko. Ang kini nga balaudnon magpugong sa mga airlines sa pagwagtang aning mga palisiya mahitungod sa mga pasaherong mapakyas sa ilang biyahe sa dili paghatag ug tsansang makapare-book o gani pagbalik sa maong nabayad. (PIA-7/Ailene G. Limutan, Intern-CTU)

==========

Magpale nanumpa isip bag-ong bise gobernador sa Probinsya sa Sugbo

CEBU CITY, May 11 (PIA) --- Si Provincial Board Member Agnes Magpale nanumpa kagahapon isip bag-ong bise gobernador sa Probinsya sa Sugbo ngadto sa Legislative Session Hall sa siyudad sa Danao.

Kini unang higayon sa kasaysayan sa Sugbo nga duha ka mga babaye ang naghupot sa pinakataas nga katungdanan sa probinsyal nga kagamhanan.

Sigun ni Magpale nga siya nasayod sa posibilidad nga siya maglingkod sa katungdanan sulod lamang sa duha o tulo ka buwan kung uyonan sa Commission in Elections ang petisyon ni Glenn Soco batok kang kanhi bise gobernador Gregorio Sanchez Jr.

Nanumpa si Magpale atubangan ni Danao Vice Gov. Ramon “Nito” Durano III kung kinsa iyang giila isip iyang magtutudlo sa natad sa politika, ug sunod nga nanumpa atubangan kang Municipal Trial Court Judge Maria Josefa Ramos.

Human sa iyang pagpanumpa, namahayag si Magpale nga kung alang gayud kaniya ang maong katungdanan, magpabilin kini kaniya.

Matup pa, iya usab nga personal nga desisyon nga molingkod sa pwesto ug biyaan ang iyang pwesto isip miyembro sa Provincial Board.

Giklaro usab ni Magpale nga iyang gidawat ang posisyon tungod kay kini ang gimando sa balaod human mipanaw si kanhi gobernador Sanchez tungod sa sakit nga lung cancer. (PIA-7/Maryknoll B. Lague Intern-CTU)

============

Anti-measles drive sa CV anaa na sa 80% sa vaccination rate

(DOH gi-extend ang kampanya)

CEBU CITY, May 11 (PIA)---  Otsenta porsyento sa gitarget nga 1.4 ka milyon kamga bata ang nabakunahan na batok sa tipdas dinhi sa Central Visayas bisan pa man ug gipatas-an na sa Department of Health ang ilang kampanya aron makab-otang ilang gi-target nga zero incidence

rate sa mga kaso sa tipdas.

Matod ni DOH-7 Measles-Rubella Program Coordiantor Dr. Nayda Bautista nga sapagkakaron, nalipay sila nga moanunsyo nga nakab-ot na nila ang 80 ka porsyentonga rate sa nabakunahan na didto sa mga benepisyaryo sa anti-measles campaign ug niabot na kini sa 1.12 ka milyon gikan sa 1.4 ka milyon nga mga bata nganag-edad ug siyam ka buwan ug 8 anyos paubos dinhi sa rehiyon siete.

Usa ka buwan unta ang house-to-house nga anti-measles drive nga nagsugod paniadtong Abril 4 apan gi-extend kini sa health department hangtod sa kataposan saMayo aron makab-ot nila ang 100 percent sa vaccination rate sa mgabenepisyaryo.

Gianunsyo ni Health Sec. Dr. Enrique Ona nga ang extension sa ‘Iligtas sa Tigdasang Pinas’ nga kampanya, 63 porsyento ra gikan sa 18 ka milyon ka mga bata ngagi-target alang sa immunization sa tibook nasud ang nabakunahan pa atol sa ilangdoor-to-door drive nga natapos na niadtong Mayo 4.

Ang DOH nipadayag sa ilang paglaom nga sa kataposan sa buwan, ang nahibilin nga6.2 ka milyon ka mga bata mabakunahan na.

Ang maong programa nagtinguha nga molakip sa 95 porsyento sa mga gipangtargetnga mga bata sa tibook nasud.

Sa laing bahin, miingon sila nga gi-target nila sa rehiyon anaa sa 80 ngadto sa 85 porsyento ug ang pag-extend sa deadline makahatag kanila ug dugang pa ngapanahon aron mapatas-an pa ang immunization rate.

Dugang pa ni Bautista nga kon ikonsider ang daghang mga holidays sa Abril lakip na ang Semana Santa, makahukom sila nga malampuson sila sa ilang door-to-door anti-measles campaign sa rehiyon.

Ang tipdas usa ka makatakod nga matang sa saikt ug ang mga bata adunay taasnga risgo sa pagdebelop sa maong sakit.

Ang mga sinyales ug simtomas niini naglakip sa blotchy rashes nga molungtad ngadto sa tulo o taas pa nga mga adlaw, hilanat ug ubo o sip-on.

Ang tigdas mokatag pinaagi sa mga droplets gikan sa usa ka tawo ngadto sa lainpinaagi sa pagpangatsi, pag-ubo ug close personal contact.

Matod ni Bautista nga mga incidence sa tipdas sa rehiyon niubos sa unang kwartersa tuig kon ikompara sa susamang panahon niadtong 2010.

Apan tungod sa nagkasaka nga mga ksao sa tipdas sa laing bahin sa nasud, angDOH nagpahigayongihapon ug door-to-door anti-measles campaign aronpagwagtang sa mga kaso sa tipdas.

Ang tipdas pwede kining mapugngan kung pagpabakuna lang. (PIA-7/Chrisley Ann C. Hinayas, Intern-CTU)

===========

Pag-IBIG Fund Cebu nisang-at ug reklamo batok sa 23 ka kompaniya

CEBU CITY, May 9 (PIA)---Baynte tres (23) ka kompaniya sa siyudad sa Sugbo ang nag-atubang ug mga reklamo sa kapakyas sa pagremit sa binuwan nga kontribusyon sa Pag-IBIG Fund sa ilang mga empleyado.

Ang maong mga kompaniya nakalapas sa probisyon sa Presidential Decree (PD) 1752 nga giamendahan sa Republic Act (RA) 7742 ug RA 9679 diin nagmando sa mga employers sa pagparehistro sa tanang empleyado nga adunay Pag-IBIG nga sakop sa Social Security System (SSS) o Government Service Insurance System (GSIS).

Ang Pag-IBIG Fund Cebu nagbalik-balik na ug padala ug demand letters alang sa maong mga kompanya apan ang mga tag-iya nagpadayon sa pagbalewala sa mga pahibalo.

Mao kini ang naka-aghat sa Pag-IBIG Fund Cebu sa paghimo ug legal nga aksyon.

Kadaghanan sa mga reklamo pending pa sa city's prosecutors' office samtang ang uban napasaka na sa korte.

Adunay ubang mga kaso nga naareglo na tungod kay ang mga tag-iya niuyon na nga mobayad sa ilang nautang sa wala pa ang prosecutor nakarekomenda ug pagsang-at ug kaso.

Aduna usab ang nadismissed tungod sa kakuwang sa ebidensya apan ang Pag-IBIG Fund Cebu nisang-at ug motion for reconsideration ug nagtigom pa ug dugang nga documentary evidence aron pagpahugot sa kaso.

Si Portia V. Bacalso, Chief sa Marketing and Enforcement Division nagkanayon nga ang Pag-IBIG Cebu mopadayon sa ilang kusganong pagmonitor ug dili magduha-duha sa pagsang-at ug reklamo batok sa ubang kompaniya nga nakalapas sa balaod.

Si Bacalso nidugang nga ang kapakyas sa pagremit sa mga employers sa binuwan nga kontribusyon nagpasabot sa paghikaw sa mga empleyado sa ilang Pag-IBIG Fund nga benepisyo ug katungod.

Kuyog sa maong mga benepisyo nga gitanyag sa Pag-IBIG Fund mao ang Tax-Free Dividends, housing loan, short term loan/multi-purpose loan ug calamity loan. (PIA-7/ Angie P. Amodia, Intern-CTU)