Mayor Rama buot nga hingusgan pagbalik ang towing operations sa siyudad sa Sugbo alang sa kahapsay sa dagan sa trapiko

CEBU CITY, May 18 (PIA) --- Ang mayor sa Sugbo Michael Rama kagahapon mipagawas ug kamanduan kabahin sa pagpabalik sa hugot nga pagpatuman sa towing operations batok sa mga sakyanan nga illegal nga giparada sa mga daplin sa kadalanan sa siyudad.

Kini aron matud pa dili magdala ug kasamok sa dagan sa trapiko ilabi na ngadto sa mga nagtubag ug mga dinaliang alarma sama sa ambulansya, bombero ug kapolisan.

Gi-isyu kagahapon ang mando human nakigtigum ang mayor sa iyang mga sinaligang opisyales nga naglakip nila ni City Administrator Jose Marie Poblete, Asst. City Adminstrator Dominic Diño ug si City Transportation Office chief Rafael Christopher Yap.

Dayong human sa maong tigum, usa ka opisyal sa kapolisan ang miabot sa Cebu City Hall ug mipadangat sa mga reklamo kabahin sa grabeng kaso sa illegal parking sa Bonifacio Street ilabi na sa panahon sa kagabhion.

Isip dinaliang aksyon ni Rama sa maong reklamo, gipahimangnuan sa mayor sa Yap sa pakigtambayayong kang Sylvan “Jack” Jakosalem, chairman sa City Traffic Operations Management(CITOM), sa pagbalik sa hugot nga pagpatuman sa kampanya batok sa illegal parking.

“Ako sila nga giingnan nga ipadayon ang towing sa mga sakyanan kang kansang mga drayber nagtuo nga sila ang nakatag-iya sa aseras,” sigun ni Rama atol sa usa ka press conference.

Ang CITOM adunay kontrata sa Road Warriors Towing Services ug sa One Stop Towing Services aron pagtabang sa ilang mga kawani sa pagpatuman sa towing operations sa siyudad apan ang Road Warriors mihunong pipila ka buwan na ang milabay sa wala mahibaw-i nga hinungdan.

Si Poblete nagtuo nga ang ubos nga koleksyon tungod sa ubos nga gidaghanon sa mga violators mao ang hinungdan sa paghunong sa Road Warriors pagtabang sa CITOM sa kampanya.

Usa ka trabahante usab gikan sa One stop Towing Service ang niangkon nga dako ang pagkunhod sa gidaghanon sa mga nadakpang sakyanan sugod sa niaging tuig.

“Minus na g’yud ang mga sakyanan nga ma-towing karon kay nagbantay na ang mga drayber ug tag-iya,” matud pa.(PIA-7mbcn//Maryknoll B. Lague-CTU)

============

COA nipahimangno sa mga barangay officials sa pagsumiter sa mga papeles alang sa cash advances

CEBU CITY, May 18 (PIA)--- Ang Commission on Audit nipahimangno sa tanang mga barangay officials sa pagsigurado nga ang mga project proposals apil sa mga dokumento nga ilang isumite aron makasuporta sa ilang cash advances.

Kini nga pahimango giisyu human si city accountant Marietta Gumia ug ang mga barangay officials sa Talamban nangita ug clarification kabahin sa pagpanghatag ug ang pamaagi sa paggamit sa mga cash advances alang sa mga premyo ug ubang mga kalihokan atol sa kapistahan.

Bag-ohay lang, giwad-ag kadasig ni Gumia ang mga cash advances alang sa mga barangay officials sa kahadlok nga sila dili makatibawas ug bayad human sa ilang mga kalihokan.

Ang mga wala matibawas uy bayad (un-liquidated) nga mga cash advances usa sa mga rason nga ang ubang mga barangay dili makasira sa ilang mga libro ig-abot sa katapusan sa tuig.

Matod sa COA nga ang mga cash advances gitugot ubos sa Circular No. 2009-002 kon ang mga lagda ug mga regulasyon niini makaprotihir sa pondo sa publiko ug ang striktong pagpatuman niini lakip na ang pre-audit.

Adunay mga barangays nga nireklamo sa mga sunod-sunod nga tentative suspensions sa city accounting kabahin sa ilang cash advances nga gamiton sa mga premyo sa ilang mga kalihokan,.

Apan si city accounting division chief Agnes Tabares miingon nga walay additional cash advances nga ihatag ngadto sa bisan kinsang opisyal o kawani kon dili ma-accounted ang naunang mga cash advances. (PIA-7/Chrisley Ann C. Hinayas, Intern-CTU)

============

DepEd nisulod ug usa ka kasabotan aron pagbag-o sa three-classroom nga edipisyo sa tunghaan saManduae

CEBU CITY, May 18 (PIA)---Usa ka kasabotan ang gipirmahan alang sa pagbag-o sa usa ka three-classroom nga edipisyo sa Leonard Wood Elementary School sa barangay Jagobiao, siyudad sa Mandaue.

Ang Visayan Electic Co. (Veco), kuyog sa Aboitiz Foundation Inc. (AFI), nipirma ug kasabotan uban sa Department of Education ug Curva Construction niadtong Mayo 10 sa buhatan ni Mayor Jonas Cortes sa siyudad sa Mandaue.

Ang proyekto, nga gipunterya nga mahuman sulod sa ikaduhang kwarter sa tuig 2011, subay sa Adopt-a-School nga programa sa kompanya.

Ang school principal nga si Joverlie Canoy nagkanayon nga ang maong mga edipisyo kinahanglan na nga ayuhon tungod sa nagkagusbat na kini.

Ubos sa kasabotan, ang Veco mohatag ug 70 porsyento sa gibana-banang gasto sa proyekto, diin mokabat ug P1.1 la milyones, ug ang nahibiling 30 porsyento abagahon sa kagamhanan sa siyudad.

Ang AFI mao ang modumala sa konstruksyon sa proyekto.

Sumala ni Mayor Cortes, ang proyekto dakong tabang alang kanila. (PIA-7/ mbcn/Angie P. Amodia-CTU)

============

Ika-9 nga palta sa ARM poll gidapigan ni Robredo

CEBU CITY, May 18 (PIA) --- Ang Department of the Interior and Local Government (DILG) Secretary Jesse M. Robredo gidapigan ang laing palta sa ika-siyam nga pag-usab niining eleksyon sa Autonomous Region in Muslim Mindanao (ARMM) nga unta karong ika-otso sa Agosto mahitabo. Mao kini ang gipangusgan ni Robredo sa dihang nahimo siyang bisita sa CNEX Forum sa Philippine Information Agency sa siyudad sa Quezon, dungan ang pagsulti nga alang sa “reporma” sa rehiyon ug “kredibilidad” sa mga mudagan sa pagka-opisyal ang maoy tumong sa pagkanselar na usab niining eleksyon sa ARMM nga ibalhin sa tuig 2013. Matud pa, tungod sa mas taas nga pagpangandam, mas matagaan ug panahon sa gobyerno, ilabi na gayud ang Commission on Elections, sa pagwagtang niadtong mga “flying voter” gikan sa listahan sa mga botante sa ARMM. Dugang pa niini, anaa pud daw igong panahon ang gobyerno aron pagwagtang niining kwarentay-uno (41) ka nga mga pribadong grupo nga naghatag ug kasamuk sa mga lumulupyo sa ARMM aron magmalinawon na ang maong rehiyon. Si Robredo nag-ingon nga mahinungdanon ang usa ka eleksyon kung hilum ang usa ka lugar. Dugang pa sa kalihim nga importante nga ayuhon ang kinatibuk-ang proseso sa eleksyon sa ARMM aron matagaan ug kagawasan ang mga mubotar sa pagpili sa ilang ganahan nga kandidato. Sigon pa ni Robredo nga usa ka “failed experiment” ang ARMM tungod kay bisan sa bilyun-bilyon ka piso nga nagasto sa gobyerno, nagpabilin gihapon sa pinakalisud ang mga katawhan sa maong rehiyon kumpara sa laing lugar. Ug gani, mikabat na sa P3 bilyon hangtud P4 bilyon ang nausik sa mga miaging administrasyon ug labaw sa usa (1) ka bilyon ang nagasto sa lokal nga gobyerno diin dili mahisabtan kung asa nipadung ang maong kwarta matud sa 2008-2009 nga balita sa Commission on Audit. (PIA-7/mbcn/Ailene G. Limutan-CTU)

============

PNoy: Ang ekonomiya misaka ug 7.6 porsyento sa miaging tuig

CEBU CITY, May 18 (PIA) --- Si Presidente Benigno Simeon Aquino III sa miaging Martes misulti nga ang ekonomiya sa nasud sa miaging tuig misaka sa 7.6% ug dili 7.3% nga bag-uhay pa lang gibalita. Sa usa ka pamahayag sa nahitabong inaugurasyon sa dugang nga andana sa Sta. Ana Hospital sa Manila, ang Presidente nagbutyag nga anaa silay sayop sa pagsulti niining resulta sa gross domestic product nga 7.3% sa miaging tuig. Kining GDP kantidad sa mga produkto ug mga serbisyo nga nabuhat sa nasud sulod sa usa ka peryod. Ang recalibration sa Philippine System of National Accounts adunay kalabotan sa pagbuhat sa tuig 2000 isip bag-ong basehan nga tuig, diin miapekto sa kina-iwitang resulta sa gross domestic product (GDP). Sa paggamit niining  2000 isip basehan nga tuig, ang nasud sa miaging tuig adunay 7.6 porsiyento nga GDP, apan kung ang basehan ang 1985 nga tuig, ang GDP anaa lamang sa 7.3 porsiyento. (PIA-7/mbcn/Ailene G. Limutan-CTU)

=============

58 ka mga PWD nigradwar gikan sa DSWD Vocation Training Center

CEBU CITY, May 18 (PIA) --- Singkwentay-otso ka mga Persons With Disabilities(PWD) gikan sa nagkalain-laing rehiyon sa kabisay-an ug Mindanao ang bag-ohay lang nakadawat sa ilang mga diploma isip gradwado sa Area Vocational Rehabilitation Center 11 sa Barangay Labangon Siyudad sa Sugbo atol sa ika-35 nga graduation exercise.

Sa kinatibuk-ang 58 ka mga gradwado, 16 ang nahuman sa Computer Technology, 14 sa Basic Sewing, 12 sa Therapeutic Massage, 6 sa Consumer Electronics, 5 sa Basic Cosmetology, 2 sa Dress and Apparel Technology ug tag-usa sa Commercial Arts, Commercial Cooking ug Furniture ang Cabinet Making.

Gawas sa mga certificates, ang walo ka nga nag-unang estudyante nakadawat usab ug libreng mga kahimanan gika kang Richard Cuaho, presidente sa Cebu Centennial Lions Club.

Lakip sa mga nakaangkon ug mga special awards mao sila si Riza Acatador alang sa Basic Cosmetology, Rommel Bulan sa Consumer Electronics, Jiody Arcenal sa Commercial Cooking, Edwin Salo sa Therapeutic Massage, Roxanne Aquilla sa Dress and Apparel Technology, Ryan Taer alang sa Furniture and Cabinet Making, Joseph Bayo sa Commercial Arts and Crafts, Ivan Rivera ug Anthony Genita sa Computer Technology.

Atol sa samang okasyon, ang Department of Education (Dep-Ed) usab nanghatag ug mga certificates ngadto sa mga tinun-an nga ni-gradwar sa Alternative Learning System.

Dunay 12 ka mga ni-gradwar sa elementarya ug dugang 12 sa high school level. Matud sa DSWD, kining maong mga certificate makatabang kanila pagsulod ug mga trabaho nga nagkinahanglan ug high school graduate lakip na ang pag-enrol ug mga kurso sa kolehiyo.

Ang Training Center Superintendent sa AVRC Herminia Cabahug namahayag nga kadaghanan sa ilang mga graduates sa niaging tuig aduna nay mga nakit-ang trabaho ug padayong nagdawat ug sweldo.

Ang AVRC usa ka training center nga padayong gidumala sa DSWD sukad niadtong 1974 ug nagsilbi sa mga indibidwal nga adunay kakulian sa panglawas sama sa mga buta, pungkol, mga kanhi piniriso, mga mentally challenged nga mga indibidwal ug uban pang mga naglisod nga mga sector sa komunidad.(PIA-7/mbcn/Maryknoll B. Lague-CTU)

============

Sugbo uyon nga himuong parke ang Inayawan Landfill

CEBU CITY, May 18 (PIA) --- Ang gobyerno sa siyudad sa Sugbo dako ug suporta sa plano sa Solid Waste Management Board sa pagpalambo sa Inayawan Sanitary Landfill ngadto sa usa ka lugar suroyanan ug tukuran ug mga kabalayan, kini matud sa mayor sa Sugbo Micheal Rama.

Matud sa mayor andam ang gobyerno sa siyudad pagsuporta sa mga proyekto alang sa kaayohan sa siyudad ug kinahanglan sugdan ang mga butang nga angay nang pagasugdan.

Nanawagan usab ang mayor sa Department of Environment and Natural Resources (DENR) 7 ug uban pang mga grupo sa pagboluntrayo pag-apil sa mga kalihokan kalabot sa pagpalambo sa lugar.

Gikalipay nga gipahibawo ni Rama nga ang mga residente sa siyudad nagpadayong nagabuhat sa waste segregation ug giila ang pagpanguna nila ni konsehal Nida Cabrera ug konsehal Edu Rama alang sa pakigbatok sa mga problema sa basura.

Dako ug pasalamat ang mayor ngadto sa mga nisalmot ug nitabang niining programa sa siyudad ug mga niboluntaryo aron mangulo sa “no segregation, no collection” program.

Sigun usab ni Rama nga sunod niyang plano mao ang pagtabang sa mga komunidad sa mga pobre sa kalungsuran (urban poor)  nga nahimutang sa South Road Properties (SRP) aron makabaton ug kaugalingong mga pinuya-anan. (PIA-7/mbcn/Maryknoll B. Lague-CTU)

============

P45-M napagawas na alang sa NegOr Pantawid Pamilya nga mga benepisyaryo sa Jan-Feb payout

CEBU CITY, May 18 (PIA) --- Mukabat sa kapin sa P45-M nga kwarta ang napagawas na ngadto sa mga benepisyaryo sa anti-poverty nga programa sa gobyerno sa Negros Oriental alang sa buwan nga Enero hangtud Pebrero karong tuiga. Si Bella Tse, ang provincial coordinator sa Pantawid Pamilya nga programa sa gobyerno nagsulti nga ang napagawas nga kinatibuk-ang kwarta P45,239,500 ngadto sa mga benepisyaryong pamilya sa disisyete (17) ka local government units sa probinsiya. Ang kantidad mikabat ug otsentay-dos (82) ka porsiyento sa P54,801,800 nga gigahin sa mga benepisyaryo sa tulo ka distrito alang sa duha ka buwan nga bahin. Ang pagpagawas niini nga kwarta nadugay tungod sa kadugay sa pag-abot sa maong payroll. Si Tse nag-ingon nga nadawat nila ang payroll sa buwan sa Mayo ug kinahanglan pa sila ug panahon aron sa paglihok niini nga manghinlabot sa uban nga may kalabutan usab sa pagpagawas sa maong kantidad, kini matud ni Tse sa nahitabong Kapihan sa Philippine Information Agency sa siyudad sa Dumaguete. Sigon ni Tse nga ang lokal nga pares sa Department of Social Welfare and Development (DSWD)- ang ahensya sa gobyerno nga magpatuman niining Pantawid Pamilya Program sa pagpanghatag niining kwarta mao ang Land Bank of the Philippines ug G-Cash pinaagi sa lokal nga merchant nga Pick & Carry. Ang G-Cash usa ka micropayment nga serbisyo sa Globe Telecommunications diin gigamit sa DSWD sa pagpanghatag niining kwarta ngadto sa mga benepisyaryo sa mga lugar nga layo sa Land Bank. Dugang ni Tse nga ang mga lugar nga duol sa Land Bank makakuha ra diretso sa banko. Apan sa mga lugar nga layo sa Land Bank susama sa Manjuyod, Mabinay ug Zamboanguita mugamit ug G-Cash. (PIA-7/mbcn/Ailene G. Limutan-CTU)

===========

DTI mitabang sa mga industriya sa PHL sa pagsusi sa mga merkado sa free trade areas

CEBU CITY, May 18 (PIA) --- Ang Department of Trade and Industry milusad sa ikaduhang bahin sa panagtigum niining impormasyon mahitungod sa “Doing Business in Free Trade Areas (DBFTA) nga naglaum sa pagtabang sa mga lokal nga industriya sa pakigsusi niining FTA markets. Sa National Capital Region (NCR), ang unang panagtigum niining impormasyon nahitabo sa miaging Mayo 12-14 sa SMX Convention Center, Mall of Asia dungan sa 8th International Food Exhibition nga mitutok sa pagkaon. Usa ka saysay gikan sa DTI nag-ingon nga ang pagsabot niining nagkadaghang mga bag-ong merkado ug mga bag-ong pamaagi susama sa free trade agreements (FTAs) makatabang sa mga eksporter niining mga hagit sa negosyo sa tibuok kalibutan. Ang pamahayag usab ni DTI Secretary Gregory Domingo nag-ingon nga mas daghan nga panagtigum ang angayan nga ipadayun aron magtugyan ug impormasyon diin maghatag sa mga negosyante ug klarong pagsabot aron mosulod og magpadako sa ilang mga negosyo sa kung unsa ang viable sa atuang FTA markets. Ang Pilipinas anaay FTAs sa ASEAN, China, Japan, Korea, Australia, ug New Zealand. Ang implementasyon sa FTA sa India mahitabo hinapos karong tuiga. Sa miaging tuig, ang pagpatuman niiining pakigtigum sa FTA gidumala sa onse (11) ka mga siyudad ug nakatabang sa halos dos mil (2,000) ka mga negosyante kini matud pa sa DTI. Karong tuiga, ang DTI mugamit ug sectoral nga pamaagi sa pagpatuman niining mga panagtigum alang sa mga impormasyon diin mututok sa sektor susama sa motor vehicle parts ug vehicles, minerals, food, garments ug textiles, construction ug uban pang mga materyales, coconut products, wearable, homestyle ug IT/BPO. Matud pa sa International Trade Undersecretary Adrian Cristobal Jr., ang pagsuta niining FTA markets usa sa ilang mga pamaagi aron pagpasaka sa export sa nasud sa umaabot nga unom ka tuig. Si Cristobal nagsulti nga sa miaging tuig ang nasud nakakuha ug labaw sa $1 billion sa exports revenues. Karong tuiga nga panagtigum naglangkub sa presentasyon sa mga oportunidad sa merkado nga naglabot sa mga tariff measures sa FTA markets sa nasud, tariff rates sa mga top exports sa kada sektor ubos sa FTAs, rules of origin, open forum, apil na usab ang mga gipangsulti sa mga negosyante nga nakabenepisyo niining FTAs. Anaa usab help desks ang ibutang kada human sa panagtigum aron maghatag ug tabang sa mga partisipante. (PIA-7/mbcn/Ailene G. Limutan-CTU)

===========

160 ka mga estudyante nakabenipisyo sa summer job program sa siyudad sa Dumaguete

CEBU CITY, May 18 (PIA) --- Ang 160 ka mga estudyante nga nakapahimulos sa Special Program for Employment (SPES) sa siyudad sa Dumaguete karong tuiga nitapos sa ilang 20 ka adlaw nga summer job niadtong Mayo 10.

Ang SPES usa ka programa nga gipanguluhan sa Public Employment Service Office uban sa pakigtambayayong sa Department of Labor and Employment (DOLE).

Sigun sa PESO Coordinator Maria Socorro Mira, kining maong programa gitanyag aron mahatagan ug ayuda ang mga kabos apan adunay katakos nga mga estudyante aron sila makapadayon sa ilang edukasyon pinaagi sa paghatag kanila ug trabaho atol sa summer vacation ubos sa SPES Program ug naila isip R.A 7323.

Ang programa nisubay sa 60-40 nga pamaagi kung diin ang 60 porsyento nga sweldo sa mga estudyante gi-abaga sa gobyerno sa siyudad samtang ang 40 porsyento giangkon sa DOLE.

Ang summer job nagsugod niadtong Abril 11 ug natapos sa May 10 nga adunay sumada ngadto sa 20 ka adlaw kung diin naghatag usab kini ug dugang kaalam ug kasinatian ngadto sa mga naglisod nga kabatan-onan sa komunidad.

Ang mga estudyante gi-assign ngadto sa mga nagkalain-laing mga natad sama sa beauty care, basket waving, massage, t-shirt making, manicure ug pedicure. Samtang ang uban gipakatap ngadto sa mga kadalanan alang sa pagtabang sa clean ang green program sa siyudad.

Ang PESO Coordinator usab namahayag nga ang mga estudyante dako ug kalipay niining programa sa gobyerno kay dili lamang sila makat-on sa mga bag-ong kasinatian, makaangkon usab sila ug dugang income sa dili pa magsugod ang panahon sa klase.

Makatabang usab kini matud pa sa pagbansay-bansay sa mga kabatan-onan sa dili pa sila mosulod sa pormal nga pagpanarbaho.

Atol sa closing ceremony, si Mayor Manuel Sagarbarria namahayag nga ang siyudad nanghinaot nga ang mga tinun-an nakakat-on ug mga bag-ong kahanas nga magamit nila isip source of income higayon nga sila nagkinahanglan ug dugang kwarta alang sa ilang allowance ug bayranan sa eskwelahan.

Nanghinaot usab ang mayor nga ang mga tinun-an nakat-on kabahin sa pagdisiplina sa kaugalingon ug pagpaningkamot alang usab sa ilang kaugalingong kaayuhan.(PIA-7/mbcn/Maryknoll B. Lague-CTU)

============

CHO mopahigayon ug International AIDS candlelight memorial sa Mayo 19 sa Dumaguete City

DUMAGUETE CITY, May 18 (PIA)---Ang 28^th Annual International AIDS Candlelight Memorial saulogon ugmang adlawa sa alas sais sa gabii sa Quezon Park nga pangulohan sa Dumaguete City Health Office.

Ang CHO mopahigayon sa candlelight memorial aron sa paghandom sa mga tawo nga nakabsan sa ilang kinabuhi tungod sa AIDS, pagsuporta sa kadtong adunay HIV ug aron pag-awhag sa komunidad sa pagbuhat ug aksyon kalabot sa maong sakit.

Kabahin sa maong paghandum, usa ka motorcade ang molibot sa tibuok siyudad sa dili pa sugdan ang programa diin naglakip usab ug pag-ampo ug pag-awit.

Sumala ni Dr. Sarah Talla sa CHO nga ang tinuig nga kalihokan nagsugod sa Silliman University Extension Program (SUEP) nga gipangulohan ni Dr. Fe Sycip-Wale.

Matud ni Dr. Talla, ang karong selebrasyon adunay tema nga “Touching Lives” aron pagpakita ug suporta sa mga tawo nga nagpakabuhi nga adunay HIV/AIDS, pagpataas sa kaalam ug pagpaubos sa kaulawan sa mga pamilya nga adunay HIV/AIDS ug aron pagtawag sa komunidad sa pagsalmot sa pagpakigbatok sa HIV/AIDS.

Si Dr. Wale nibutyag nga sa tuig 1998, ang nasud nitala ug 6,498 nga kaso sa AIDS. Sa maong gidaghanon, kadaghanan nila nakabsan sa ilang kinabuhi tungod kay wala nipaubos ug tukmang pag-atiman.

Siya nidugang nga ang mga kaso sa AIDS sa nasud hangtod karon nagpadayon pagsaka nga adunay 172 nga kaso kutob niadtong Marso niining tuiga, samtang sa samang panahon sa niaging tuig nakatala lamang ug 120 ka kaso nga adunay mokabat ug katunga sa tuig 2009.

Matud ni Cristina Dagle, Nurse II ug STI/HIV-AIDS Coordinator sa Provincial Health Office, sa Negros Oriental, tulo ka indibidwal ang nataptan sa HIV-AIDS.

Wala hinuon gibutyag ni Dale ang pangalan ug pinuy-anan sa mga biktima. Duha sa maong tulo nakabsan na sa ilang kinabuhi.

Sa siyudad sa Dumaguete, ang CHO walay natala nga kaso sa HIV-AIDS, matud pa ni Dr. Talla. Apan ang mga doktor ni-awhag sa publiko sa pagtaho sa ilang buhatan sa mga tawo nga adunay sintomas sa HIV-AIDS.

Tungod niini, si Dr. Talla usab ni-awhag sa mga hingtungdan, mga opisyal sa kagamhanan, opisyal sa barangay ug health workers sa pagsalmot sa maong kalihokan. (PIA-7/ mbcn/Angie P. Amodia-CTU)

============

Kasalang Filipino mopasundayag sa sinamay sa Valencia

DUMAGUETE CITY, May 18 (PIA)---Ang sinamay sa Valencia ug ubang produkto sa abaca ipasundayag atol sa tulo ka adlaw nga Kasalang Filipino 2011, ang labing dakong wedding expo sa Negros Oriental, nga ipahigayon sa Robinsons Place Dumaguete karong Mayo 20 ngadto sa Mayo 22.

Sa ikalimang Kasalang Filipino niining tuiga, usa ka nilahi nga bridal fair sa siyudad sa Dumaguete ang nagtinguha sa pagpromot sa lokal nga kasal ug industriya sa turismo.

Ang Information Officer Designate nga si Des Tilos, Jr nagkanayon nga ang munisipalidad sa Valencia giila isip tigprodyus ug abaca fiber sa Negros Oriental.

Ang paghabi ug lanot sa abaca ngadto sa sinamay mao ang sagad nga produkto sa lungsod nga gigamit alang sa bestida sa pangkasal ug gigamit sa industriya sa cosmetics.

Tungod kay ang Valencia anaa niini nga produkto, sila mosalmot sa kalihokan diin magpromot sa lokal nga kasal ug industriya sa turismo sa probinsya, tungod kini mopasundayag sa labing maayo nga wedding suppliers ug venues, sumala pa ni Tilos.

Ang Kasalang Filipino mopasundayag usab ug bridal fashion show, panaghinabi nga adunay kalabotan sa kasal ug mga kultural nga pasundayag.

Ang kalikon adunay tumong nga ipakaylap ug palapdan ang wedding tradeshow sa tibuok nasud.

Ang Kasalang Filipino anaa na sa ilang ikawalo nga tuig. Kini magbugkos sa 13 ka siyudad sa nasud. Kini naglakip sa Cabanatuan, General Santos, Lucena, Baguio, Dumaguete, Pampanga, Zamboanga, Amlolos, Davao, Tagaytay, San Fernando, Bacolod ug Cagayan de Oro. (PIA-7/ mbcn/Angie P. Amodia-CTU)

============

Statistics agency nidayeg sa LGU Valencia alang sa taas nga index sa maayong panggobyerno

DUMAGUETE CITY, May 18 (PIA)--- Si Secretary General Romulo Virola sa National Statistical Coordination Board (NSCB) nidayeg sa Municipality of Valencia alang sa ilang kalampusan sa bag-ohay lang nga resulta sa Good Governance Index (GCI) rating.

Miingon si Sec. Virola nga ang lungsod sa Valencia miusbaw na sa ilang pagpatuman alang sa maayong panggobyerno kon diin anaa na kini sa ika-88 gikan sa ika-95 niadtong tuig 2005 gawas sa 1,484 ka mga municipalidad sa tibuok nasud.

Ang GGI usa ka espesyal nga pagtuon sa NSCB aron makamugna ug obhetibo, komprehensibo ug ikatandi nga mga pamaagi alang sa maayong panggobyerno base sa outcome indicators nini aron makagiya sa mga magbabalaod ug mga hingtungdan sa nasud sa pagsukod sa lokal ug nasyunal performance.

============

Bag-ong Army Commander nipasalig nga magpadayon ang kahapsay ug kalinaw sa NegOr

DUMAGUETE CITY, May 18 (PIA) --- Ang bag-ong commanding general sa 3^rd Infantry Division sa Philippine Army mipamatuod sa iyang panumpa nga ipadayon ang pagpakiglimbasog sa pagpadayon sa kahapsay ug kalinaw sa Negros Oriental.

Si Major General Emmanuel Bautista kinsa bag-ohay lang misumiti sa katungdanan isip 3ID Commander, nisaad nga ilang ipadayon ang  kampanya nga  “Oplan Bayanihan” aron sa padayong kalinaw sa ilang lugar atol sa iyang courtesy call niadtong Mayo 18 ngadto kang Negros Oriental governor Roel Degamo.

Ang general uban kang 302^nd Infantry Brigade Commander Col. Manuel Ochotorena nakigtigum sa gobernador sa NegOr kung diin ilang gihisgutan ang mga kasamtangang infra projects sa gobernador, Oplan Bayanihan ug ang kasamtangang estado sa kalinaw ug kahapsay sa probinsya.

Ang maong tigum tali sa mga dagkong opisyal sa kasundalohan ug sa gobernador mikabat ngadto sa usa ka oras ug tunga.

Si Gov. Degamo atol sa tigum mipasalig sa dakong suporta sa gobyerno sa probinsya ngadto sa mga kalihokan sa kasundalohan pagpabilin sa kahapsay sa ilang ginsakopan.

Ang diskusyon naglakip usab sa mga serbisyo nga mamahimong itanyag sa mga sundalo ngadto sa ilang katawhan uban sa pakigtambayayong sa lokal nga pangagamhanan.

Si General Bautista sa wala pa kini milingkod isip bag-ong 3ID Commander, mao ang AFP Deputy Chief of Staff for Operations kung diin siya ang nanguna sa pagpatukod sa bag-ong Internal Peace and Security Plan nga gitawag karon ug “Bayanihan” nga padayong gipatuman sa tanang kasundalohan sa nasud.(PIA-7/mbcn/Maryknoll B. Lague-CTU)

============

Produksyon sa humay sa Pilipinas gitu-ohan’g mosaka ngadto sa 32 porsiyento

By : Hazel F. Gloria

CEBU CITY, Mayo 18 (PIA) --- Opisyales sa agrikultura mibutyag nga gitu-ohan’g mosaka ngadto sa 32 porsyento ang produksyon sa bugas-humay dinhi sa Pilipinas sulod sa usa ka tuig. 

Kini mokabat sa 3.49 ka milyon metros tonelada base sa gidak-on sa yutang giugmad.

Ang Bureau of Agricultural Statistics (BAS) mitagna nga sa umaabot Hulyo ngadto Setyembre ning tuiga ang pagpananom mosaka sa 35.8 porsyento sa 958,000 ka hektarya nga yuta’ng gitamnan sa humay.

Ang BAS mihulagway nga ang abot sa bugas sa bulan sa Abril hangtod Hunyo mokabat sa 3.57 ka milyon tonelada.

Gikataho nga motubo pa ang abot sa bugas sa ikaduhang tinagutlo o 3^rd quarter base sa gihimong survey niadtong Abril ug wala pa gani nahiapil niini ang mga lugar nga naapektuhan sa bagyo didto sa Bicol region niining bulana.

Gibutyag usab sa BAS nga ang produksyon sa mais niadtong Abril hangtod sa Hunyo misaka og 71 porsyento o 1.39 milyon tonelada.

Gipanagna usab ang pagsaka sa produksyon sa mais sa buwan sa Hulyo ngadto Setyembre nga moabot ngadto sa 1.6 porsyento o 2.35 milyon tonelada.

Gipaabot pa nga mosaka ang produksyon sa mais sa buwan sa Abril ngadto sa Hunyo ning tuiga tungod sa pag expand sa harvest area sa 37.8 porsyento ug ang pagdako sa abot niini nga mikabat ug 24 porsyento ikumpara sa niaging tuig.(PIA-7) 

=============

78^th IB motabang sa pagpakigbatok sa iligal nga pangisda

CEBU CITY, May 18 (PIA)---Si Gobernador Gwendolyn Garcia nisiguro sa Carcar City Bantay Dagat nga magpabilin ang mga kawani gikan sa 78^thInfantry Battalion of the Philippine Army nga motabang kanila sa ilang kampanya batok sa iligal nga panagat.

Si Garcia nihimo sa moang kasigurohan human si Konsehal Robert Aleonar nangayo ug tabang sa Kapitol sa pagpugong sa nagpatuyang nga ilegal nga panagat sa ilang kadagatan.

Si Aleonar, kinsa pangulo sa Committee on Agriculture, Fisheries and Environment, nagkanayon nga ang mga miyembro sa Bantay Dagat walay bawt sa mga armadong ilegal nga mananagat. Busa, nagkinahanglan sila ug suporta sa Kapitol. Ang Bantay Dagat sa siyudad sa Carcar aduna lamang unom ka miyembro.

“Nakabantay mi nga dunay mga tawo nga nagsige ug ibid-ibid kay kami pasipad-an o di ba patyon sama sa mga nahitabo sa mga kaubanan namong mga Bantay Dagat sa ubang lugar,” matud ni Aleonar.

Hinuon si Garcia nibutyag nga siya makig-alayon sa 78^th Infantry Battalion aron maila kung pila ka kawani ang mapakatap aron motabang sa Bantay Dagat sa siyudad sa Carcar. Si Capitol Consultant Jose Mari Gastardo nipahibalo nga makigtagbo siya sa opisyal sa bantay dagat kuyog sa 78^th IB aron matino kung unsay laing tabang ang ilang kinahanglan gikan sa Kapitol.

“Pasalamat ko sa atong gobernadora nga sa among mga hangyo iya ming gihatagan ug suporta,” sumala pa ni Aleonar.

Si Garcia bag-ohay lang nideklara ug all-out war batok sa ilegal nga panagat. Gani, siya nimugna sa Cebu Provincial Anti-Illegal Fishing Task Force aron paggukod sa mga ilegal nga mananagat. (PIA-7/mbcn/ Angie P. Amodia-CTU)

===========

PAF, Lapu-Lapu nagdasig sa sports isip pamaagi sa pakigbatok sa illegal nga drugas

CEBU CITY, May 18 (PIA)--- Ang gobyerno sa siyudad sa Lapu-Lapu ug ang mga opisyales sa Philippine Air Force (PAF) nga nagbase sa Mactan Benito Abuen Air Base niuyon sa paggamit sa tanang mga resources aron pagdasig sa sports isip pamaagi sa pakigbatok sa illegal nga drogas.

Ang commanding general sa PAF nga si Lt. Gen. Oscar Rabena ug si Lapu-Lapu City Mayor Paz Radaza mihimo ug pamahayag atol sa opening sa Philippine Air force Youth Olympics kagahapon.

Kasagaran sa mga nisalmot sa maong kalihokan mga bataon nga mga miyembro sa Air Force.

Matod ni Rabena nga panahon na nga tubagon ang problema kabahin sa drug abuse.

Matod niya nga pipila ka mga kabatan-onan karon ang wala na nalambigit sa drugas tungod sa pagsalmot nila sa sports.

Sa laing bahin, si Mayor Radaza miingon ang city sports commission adunay usa ka tuig nga programa nga nagdasig sa sports. (PIA-7/mbcn/Chrisley Ann C. Hinayas-CTU)

==========

NSO magpahigayon ug usa ka buwan nga libreng Birth Registration alang sa Pantawid Pamilya beneficiaries

CEBU CITY, May 18 (PIA) --- Ang National Statistics Office (NSO) nag-aghat sa mga benipisyaryo sa Pantawid Pamilya Program sa Negros Oriental pagpahimulos sa usa ka buwan nga libreng birth registration nga ipahigayon didto sa buhatan sa NSO sa siyudad sa Dumaguete.

Kini human ang Department of Social Welfare and Development  (DSWD) nakig-alayon sa Department of Interior and Local Government(DILG) ug NSO aron wagtangon una ang registration fee niini nga P240 alang sa mga benepisyaryo sa programa ng Pantawid Pamilya alang karon buwan sa Mayo.

Kini gianunsyo ni Bella Tse, ang provincial coordinator sa Pantawid Pamilya program atol sa gipahigayon nga Kapihan sa PIA didto sa siyudad sa Dumaguete.

Dugang ni Tse, ang pagtangtang sa NSO niining bayaranan kabahin sa kampanya sa DSWD pagsulbad sa problema ug epektibong pagpatuman sa mga programa sa gobyerno batok sa kakabus.

Sigun sa DSWD, kadaghanan sa mga nakabenispisyo sa pantawid pamilya nga programa adunay mga anak nga wala pa gyud nakarehistro.

Usa usab sa mga hinungdan matud pa nga kadaghanan sa mga benipisyaryo ang wala ni-qualify sa programa tungod kay walay ikahatag nga mga importanteng dokumento sama sa birth certificate.

Ang Pantawid Pamilya Coordinator malaomon nga ilang makab-ot ang 100% target birth registration karong buwana.(PIA-7/mbcn/Maryknoll B. Lague-CTU)

==========

Pilipinas mipasalig sa hugot nga pagsagubang niining pagpaminus sa katalagman

CEBU CITY, May 18 (PIA) --- Ang Pilipinas mipasalig sa hugot nga pag-apil niining disaster risk reduction pinaagi sa pagpalig-on sa mga indibidwal, mga pamilya, komunidad ug mga institusyon ug pagpasalig nga ang nasud makahimo sa pagbalik sa maayo niining kahimtang gikan sa mga katalagman, kini matud pa sa Social Welfare Secretary Corazon Juliano-Soliman. Sa gihatag nga pamahayag sa nahitabong ikatulong panagtigum sa Global Platform for Disaster Risk Reduction sa Mayo 11 sa Geneva, Soliman hingpit nga gisulti nga mas epektibo ang pagpatuman sa lokal nga lebel ang paglikay niining mga katalagman, kini maoy gibalita sa Philippine Mission sa Geneva. Si Soliman miingon nga ang pagpasa niining Republic Act 10121 o ang Philippine Disaster Risk Reduction and Management Act of 2010, ang awtoridad ug ang mga responsibilidad sa pagpatuman niining pamaagi sa paglikay sa mga katalagman anaa na sa lokal nga gobyerno. Ang Pilipinas nipirma sa Hyogo Framework for Action, ang kalibutanhong mapa ug palisiya sa disaster risk reduction.  Ang panagtigum sa Geneva ubos sa tema nga “Invest Today for a Safer Tomorrow. Increase Investment in Local Action”.   Misulti si Soliman nga ang disaster risk reduction padayung gibuhat sa mga nagkalain-laing sektor alang sa mas epektibong pagpatuman niining disaster risk nga magkonsidera sa development policies, pagplano, ug programming. Iya usab gihisgutan nga ang mga puhunan gipanghimo alang sa pagpadayun niining edukasyon sa disaster risk reduction pinaagi sa pagbutang niini sa school curriculum ug mga materyales sa pagtudlo, apil na usab ang pagpausbaw sa kapasidad sa mga urban ug mga land use planners sa local development ug mga plano sa paggamit sa yuta. Sa presentasyon ni Soliman nga “A Leap Forward: Innovations in Long-Term Social Impact Monitoring”, iyang gipakita ang resulta niining mga natural nga katalagman ug ang pagpangusog sa pagbalik sa mga naapektuhan. Gipangusgan usab ni Soliman nga ang proseso sa nasud maglangkub sa gobyerno, civil society organizations, mga pribadong sektor ug mga katawhan sa pagbuhat ug pagpadayun niining pagbalik sa mga naigo sa katalagman. (PIA-7/mbcn/Ailene G. Limutan, CTU) =========== Kwarta gikan sa conditional cash transfer program dili alang sa pagkaon By Eli C. Dalumpines CEBU CITY, May 18 (PIA) – Giklaro sa Department of Social Welfare and Development (DSWD) dinhi sa rehiyon nga dili alang sa pagkaon ang gipanghatag nga kwarta sa gobyerno gikan sa conditional cash transfer program. Matud ni Aileen Lariba, Program Coordinator sa programa nga Pantawid Pamilya nga kasamtangang gipatuman sa DSWD, nga gihatag ang maong salapi aron nga magamit kini sa mga beneficiary pagsiguro sa kahimsug sa ilang panglawas ug aron ikapalit nila sa mga panginahanglanon sa eskwelahan alang sa mga bata nilang nagtungha. Ubos sa maong programa, ang gobyerno mohatag ug tag-P500.00 kada buwan sa kabus nga napiling beneficiary ug tag-P300.00 usab sa matag bata nila nga nagtungha. Apan gikinahanglan nga mosunod sila sa mga gilatid kanila nga mga responsibilidad sama sa regular nga pagbisita sa mga health centers sa ilang dapit aron mopa-konsulta sa kahimtang sa ilang panglawas ug ingon man ang 85 porsyento nga pagtambong sa tunghaan sa mga batang nagtungha. Apan hugot nga gipahimangnu-an ni Lariba ang mga beneficiary sa maong programa nga ila gyud kining sundon kay mahimong putlon ang tabang sa gobyerno kung dili sila motuman niini sa makadaghang higayon ug nga dili na sila mahimong beneficiary pagbalik. Gipahibawo sa opisyal nga duna nay napulo nga ilang gitangtang sa listahan tungod sa wala nila pagsunod sa maong mga kondisyon. Sa pagkakaron dunay mga 148,000 nga mga beneficiary sa programa sa tibook rehiyon, 53,937 niini gikan sa Probinsya sa Sugbo samtang 4,453 niini taga-Dakbayan sa Sugbo. Samtang, gikalipay ug daku ni Bethel Abellana, molopyo sa Barangay Inayawan nga nahimong beneficiary sa programa tungod kay, matud niya, nakatabang gyud kini sa iyang pamilya. Si Bethel dunay tulo ka mga batang nagtungha ug nagdawatan sila’g P1,400.00 kada buwan isip tabang sa gobyerno. Matud niya, daku na kini nga abag kaniya ug sa iyang bana nga diin nagdawatan ug P6,000.00 ang buwan isip silver inlayer sa usa ka kumpanya. Miaghat siya sa ubang mga beneficiary nga mosunod sa mga kundisyon nga gilatid ubos sa maong programa tungod kay mao ra man kini gipangangayo sa hingtungdang mga ahensya sa gobyerno nga nagpatuman niini. (PIA-7/ECD) ============ Klase pormal nga moabli karong Hunyo 6, matud sa DepEd By Eli C. Dalumpines CECU CITY, May 18 (PIA) – Gipahibawo sa Department of Education (DepEd) nga pormal nga moabli ang klase sa School Year 2011-2012 karong Hunyo 6. Si Education Secretary Armin Luistro mitataw nga, suma sa DepEd Order No. 28, series of 2011, mosugod ang klase sa Hunyo 6 ug matapos kini sa Marso 30, 2012. Ang maong kamanduan, nga naglakip sa Calendar of Activities, mitakda usab sa nagkalain-laing mga kalihokan sa tibook tuig ingon man kung pila ka adlaw ang mo-kumponer sa adlaw ting-tungha ug kung pipila niini ang igahin alang sa pagtudlo. Gipahinumduman ni Luistro ang mga opisyales sa mga tunghaan nga hugot gyud nga sundon ang gitakdang 202 ka adlaw nga ting-tungha u gang 180 ka adlaw nga gitagana alang sa pagtudlo. Dugang pa sa kalihim nga ang nahabiling 22 ka adlaw gamiton alang sa nasyonal ug lokal nga mga pangtitabo o kasaulogan; national, division ug regional achievement tests; mga kalihokan nga gitugot sa rehiyonal ug sentral nga buhatan ug sa mga pag-suspende sa klase tungod sa mga kalamidad. Gitataw hinoon ni Luistro nga kinahanglan nga sa pagpahigayon sa maong mga kalihokan dili mabalda ang klase ug nga dili kini mogasto ug dakung kantidad. Kinahanglan usab, matud ni Luistro, nga bayran ang nakawat gikan sa mga adlaw nga gigahin alang sa pagtudlo kung nagamit kini alang nahisgutang mga kalihokan pinaagi sa pagpahigayon ug makeup classes. Ang nahisgutang school calendar kinahanglang gyu’ng ipatuman sa mga pampublikong mga tunghaan apan mahimo ra’ng dili mosunod nini ang mga pribadong tunghaan basta dili lang sila mosugod ug mas sayo pa sa unang semana sa Mayo ug dili usab mas ulahi pa sa unang Lunes sa Agosto nga diin gilatid sa Republic Act No. 7797. (ECD/PIA 7-Cebu) =========== Nakadaginot ang gobiyerno sa kapin P1B gumikan sa GEMP By: Juju Manubag CEBU CITY , May 19 (PIA) --- Ang gobiyerno sa Pilipinas nakadaginot sa kapin sa usa ka bilyon ka pesos (P1,009,379,074) gumikan sa programang gipatuman niini kabahin sa pagdaginot sa enerhiya sa mga pampublikong mga opisina gikan sa bulan sa Septembre 2005 hangtud sa Maayo 2008.  Ang ‘Government Energy Management Program’ (GEMP) sa Department of Energy (DOE) gipatuman kini sa tanang ahensiya sa gobiyerno ug ang DOE adunay gihimo nga regular nga pag-check niini kung tinud-anay ba gayud ang pagtuman niini nga programa.  Si Lou Arciaga, ang Information Officer sa DOE-Visayas Field Office miingon nga ang Pilipinas adunay natigum nga mga P853.186M nga nagagikan sa elektrisidad ug adunay mga P156.192M usab ang natigum diha sa pagkunsumo sa mga produktong kalabot sa lana.  Ang kapin usa ka bilyon nga nadaginot gi-basi sa 120 ka mga ahensiya sa National Capitol Region (NCR) ug sa kapin 200 ka ahensiya sa lain-laing rehiyon sa nasod.  Ang Department of Energy (DOE) nagpadayon sa mga diha-dihang pang-usisa sa tanang ahensiya sa kagamhanan sa tibuok nasud aron sa kampanya niini nga energy efficiency and conservation sa electrisidad segun sa direktiba nga gilagda sa Administrative Order 110.  Busa niadtong niadtong Abril 2008, gihimo ang ikaduhang hugna sa pag-spotcheck sa 42 ka mga ahensiya sa kagamhanan didto sa Metro Manila ug laing 22 sa rehiyon-1, 20 sa rehiyon-3 ug 24 sa rehiyon-6.  Ang tinguha sa GEMP nga makunhuran ang konsumo sa electrisidad (sa kilowatt kada oras) ug mga produkto sa petrolyo (sa litros) sa tanang nasyonal ug lokal nga ahensiya sa kagamhanan ngadto sa diyes porsiyento (10%) nga labing gamay.  Ang mga lakang nga gihingusgan sa GEMP mao ang pag-limiti sa paggamit sa aircon sulod sa unom ka oras sa usa ka adlaw nga labing maayo sa alas 9 sa buntag hangtud sa alas 4 sa hapon, ug sa pagbutang sa ‘fan mode’ inig ka alas 12 sa udto hangtod ala 1 sa hapon ug pagbantay sa temperatura sa kwarto nga dili moubos 25oC.  Ang mga ahensiya mo-obserbar usab sa ‘regular maintenance servicing’, paglimpyo ug pag-ilis sa aircon filters ug kinihanglanon.  Aduna nay gigantihan sa GEMP nga 5 ka line agencies sa kagamhanan ug mao ang Office of the President (OP), Department of Agriculture (DA), Department of Foreign Affairs (DFA), Department of National Defense (DND) ug Department of Transportation and Communication (DOTC).  Samtang ang laing gigantihan sa GEMP nga mga GOCCs, SUCs, GFIs & OGCEs mao ang National Power Corporation (NPC), Philippine Coconut Authority (PCA), National Electrification Administration (NEA), Development Bank of the Philippines (DBP) ug Philippine Economic Zone Authority (PEZA).  Ang mga mananaog napili basi sa porsiyento sa nadaginot nila sa elektrisidad (kwh) ug sa petrolyo (litro) gikan Setyembre 2005 hangtod Agosto 2006 ug sa resulta sa mga spot check nga gipangbuhat sa DOE sulod sa maong mga tuig. (PIA-Cebu)