Kapulisan sa C. Visayas nangandam sa

himoong lakang sa pag-abli sa klase

By Juju Manubag

CEBU CITY, May 24 (PIA) – Kay ang klase magsugod na duha ka semana gikan karon, ang Police Regional Office (PRO)-7 mipataas sa ilang lakang sa pagsiguro sa preparasyon sa seguridad alang sa kalinaw ug kahapsay mamintinar inig sugod sa klase.

Si PRO-7 Regional Director C/Supt. Ager Ontog Jr. mimando sa tanang provincial commanders ug city police directors sa Central Visayas sa pagsiguro nga ang preparasyon nga naplastar na para sa seguridad sa mga estudyante inig abli sa klase sa Hunyo.

Mga pulis nga anaa ang buhat sa patag gimandoan sa pagtabang sa mga bata nga motungha sa eskwelahan inig molabang sa karsada aron malikay sa mga aksidente sa kadalanan samtang hugtan ang pagmakita sa pulis aron mahupay ang dughan sa mga ginikanan sa grabeng kabalaka bahin sa pagpangdagit ug mga bata sama sa nahitabo sa kontrobersyal nga pangpa-kidnap patay sa sulbaronong kaso ni Ellah Joy Pique.

Ang preparasyon alang sa seguridad inig abli sa klase maoy pagatukin sa binulan nga programa sa kahanginan nga ‘Talakayan sa Isyung Pulis’ (TSIP) Forum nga gidumala sa Philippine Information Agency- Cebu ugmang adlawa Miyerkoles , May 25.

Mga kadagkoan sa pulis sa Metro Cebu ug sa Cebu Provincial Police Office (CPPO) ang motuki sa detalye sa mga himoong lakang aron mabaton ang kalinaw, kahapsay ug seguridad inig abli sa klase.

Pagatuki-on usab ang uban pa nga may kalabutan sa kasong pagpang-snatch, pangu-ot, kawat ug frat war nga kalagmitan mosaka sa dapit duol sa eskwelahan diin dagko nga mga pundok ang magkatapok.

Ang gidaghanon sa krimen alang sa unang lima ka bulan rong tuig ug ikatandi sa samang mga bulan sa miaging tuig, maoy usa usab sa tagaan ug pagtagad kay sa naandan na sa mga nangaging panahon, ang insidente sa krimen mosaka kalagmitan sa bulan nga mo-abli na ang klase segun pa sa tala sa kapulisan.  

Si Gen. Ontog ang manguna sa mga tigpamaba ubang sa laing kadagkoan sa pulis sa PRO-7, mga hepe sa mga dakbayan sa Sugbo, Mandaue ug Lapulapu,  CPPO ug sa e Armed Forces of the Philippines - Central Command. (PIA 7-Cebu)

==========

Pagbantay taliwala sa mga hulga sa seguridad- Binay

CEBU CITY, May 24 (PIA)--- Si Bise Presidente Jejomar C. Binay mipahimangno pagbalik  sa kahinungdanon sa makanunayon nga pagbantay batok sa mga hulga sa seguridad nga giatubang sa mga rehiyon sa Asia Pacific.

Matod ni Bise Presidente atol sa iyang pamahayag sa 14^th Retraining Conference of the Asia Pacific Chapter of the Federal Bureau of Investigation National Academy Associates (FBINAA) nga ang katawhan kinahanglan magtinguha sa pagpanalipod sa mga butang nga ilang gituhoan sama sa kagawasan, katungod sa pagpili ug respeto, sila dili lang mangandam sa labing daotan kon di lakip na usab ang pagpangandam sa posibleng mahitabo.

Gipunting usab ni Binay nga kinahanglan ang katawhan 'proactive' imbes moreak dayon ilabi na sa isyu kabahin sa hulga sa kalibotanhon nga seguridad sama sa pagatake sa mga terorista, sa mga krimen ug mga kinaiyanhon nga mga katalagman. 
 
Dugang pa niya nga ang katawhan kinahanglan makontento sa ilang pagreak sa isyu tungod ang balor sa grabe nga reaksyon mamahimong modangat sa pagkakutlo ug mga kinabuhi- nga ang balor taas ra nga bayran sa bisan kinsa nga tawo o nasud.

Giawhag niya ang mga tumatambong sa maong pangtigom sa pagpadayon sa pagpuno  sa ilang alamag kabahin sa kalibotanhon nga seguridad ug mga isyu sa kalamboan sa bag-ong mga galamiton ug mga pamaagi nga mamahimong gamiton sa pakigbatok niini.

Dugang pa niya nga kita tanan kaalyado sa pagpanalipod sa katawhan ug kinahanglan gamiton tanang opurtunidad ug pahingosgan pa ang dedikasyon sa pagpreserba sa kinabuhi ug kagawasan.
 
Ang FBINAA usa ka non-profit nga internasyunal nga organisasyon nga nagrepresentar sa mga senior law enforcement professionals kinsa migradwar sa FBI National Academy. (PIA-7/mbcn/Chrisley Ann C. Hinayas-CTU)

==========

Cervical Cancer Treatment lakip na sa mga benipisyo nga ihatag sa PhilHealth ngadto sa ilang mga miyembro

CENTRAL VISAYAS, May 24 (PIA) --- Namatikdan sa opisina sa PhilHealth dinhi sa Rehiyon 7 ang nagkaanam nga pagsaka sa gidaghanon sa mga request claims nga gipadangat sa ilang buhatan gikan sa ilang mga miyembro nga adunay cervical cancer gikan niadtong tuig 2008 hangtod sa niaging tuig 2010.

Sa niaging tulo ka mga tuig, adunay average nga 2,300 ka mga claims alang sa cervical cancer ang giproseso sa ilang buhatan matag tuig kung diin ang PhilHealth mibayad ug kinatibuk-ang P10.8 ka milyon nga kantidad.

Ang mga miyembro sa PhilHealth mamahimong makapahimulos sa ilang benipisyo alang sa pagpatambal sa cervical cancer sama sa pagpailawom sa radiotherapy ug chemotherapy.

Ang Cervical Cancer giila isip Case Type C ubos sa Unified Benefit Schedule(UBS) sa PhilHealth. Napatik sa UBS nga kung ang usa ka pasyente ipaubos sa radiotherapy or chemotherapy sa usa ka tertiary nga ospital, ang miyembro makahimong makahimulos sa P28,000 nga coverage alang sa pagpalit ug mga tambal ug dugang P21,000 alang sa X-ray, laboratory procedures ug uban pang galastuhan sa ospital.

Kini ang unang mga benepisyo nga makuha sa miyembro human sa pipila ka mga serye nga sesyon sulod sa 90 ka adlaw gikan sa unang treatment.

Adunay dugang benipisyo ang ihatag ngadto sa miyembro matag paubos niini sa regular nga sesyon nga naglakip sa P1,200 alang sa bayranan sa operating room, P560 alang sa professional fee kung diin kini mamahimong magamit sulod sa 45 ka mga sesyon sulod sa usa ka tuig.

Si Dr. Maria Aliza Alipio, ang medical officer sa PhilHealth namahayag nga kasagarang kaso sa kababayen-an nga adunay cervical cancer wala makasinati sa mga sintomas niini.

Aron maprotektahan ang kaugalingon sa cervical cancer, gidasig ni Alipyo ang mga kababayen-an sa pagpaubos sa cervial cancer vaccination kung diin kini magprotektar sa mga kababayen-an sa pagkuha sa Humanpapillomavirus(HPV) nga maoy kasagarang hinungdan sa cervical cancer.

Ang maong vaccination mamahimong ipaubos ngadto sa mga kababayen-an sugod sa nag-edad kini ug siyam ka tuig.

Ang mga babaye nga miyembro sa PhilHealth ug mga dependent nga mga asawa nga nag-edad 30-45 katuig mamahimong magpaubos sa libreng cervical cancer sa Department of Health (DOH), isip kabahin sa Cervical Cancer Awareness Month.

Ang usa ka buwan nga nga libreng cervical cancer screening gipahigayon sa Vicente Sotto Memorial Medical Center (VSMMC) ug uban pang ospital nga gitugotan sa DOH.(PIA-7/mbcn/Maryknoll B. Lague Intern-CTU)

 ==========

DepEd miingon nga makabaton na ug binagsa nga libro ang kada estudyante sa publikong eskwelahan

CEBU CITY, May 24 (PIA) --- Ang mga estudyante dili na kinahanglang mag-ambit sa usa ka libro tungod ang Department of Education (DepEd) mipaprinta na ug mga libro aron magkab-ot ang 1:1 nga ratio sa libro ngadto sa estudyante.

Ang kini nga plano isip tubag sa kakuwang sa mga libro sa mga estudyante sa publikong eskwelahan diin kasagaran ang usa ka libro tabangan sa daghang estudyante.

Apan kinahanglan pa maghuwat ang mga estudyante tungod sa posibilidad nga sa Oktubre pa karong tuiga usa madawat sa mga estudyante ang maong mga libro nga maglabot sa lima ka mga subjects – English, Mathematics, Filipino, Science ug History.

Si Education Secretary Armin Luistro nag-ingon nga ang DepEd midali sa pagpaprinta niining mga libro ilabi na karon nga hapit na muabli ang klase karong umaabot nga Hunyo 6.

Karong tuiga, ang DepEd nagdahum nga muabot sa 22 million ang mga estudyante, apil na ang 1.2 million pre-school kids, nga muabot sa 38,351 nga public elementary schools ug 7,274 public secondary schools sa tibuok nasud sunod buwan.

Ang ahensya nagtutok sa pagkakaron sa upat ka bahin sa edukasyon diin anaa ang dakong kakuwang—mga maestro, klasehan, gamit sa eskwelahan ug mga kasilyas.

Sigon ni Luistro, ang presidente mimando sa pagsulbad sulod sa duha ka tuig niining problema sa kakuwang sa mga libro, maestro, gamit ug uban pa.

Miangkon usab ang opisyal nga anaay kakuwang nga 103, 612 sa elementary ug secondary nga mga maestro, 66,800 nga mga klasehan, 2,573,212 nga mga gamit sa eskwelahan, 146,000 ka mga kasilyas. (PIA-7/mbcn/Ailene G. Limutan- CTU)

========== 

P833M ang gigahin alang sa pagpatukod ug mga lawak tunghaan sa CV 

CEBU CITY, May 24 (PIA)---AngDepartment of Education (DepEd) nigahin ug P833M alang sa pagpatukod ug mga lawak tunghaan ug pagpalit ug ubang pasilidad sa tunghaan sa Central Visayas, kini sumala sa opisyal sa edukasyon.

Matud ni Victor Yntig, kinsa DepEd physical facilities coordinator, bahin sa maong kantidad gamiton usab sa pag-ayo sa daang mga edipisyo, pagbutang ug school water ug sanitation nga pasilidad, ug pagpalit ug mga school furniture sama sa lingkoranan ug lamisa.

Ang rehiyon kasamtangang nagkinahanglan ug 1,950 ka lawak tunghaan alang elementary schools ug 2,336 alang sa high schools.

Ang rehiyon nagkuwang ug 258,967 nga lingkuranan ug 15, 831 nga kasilyas.

Ang DepEd mopatuman sa universal kindergarten program alang sa mga singko anyos nga mga bata, isip kabahin sa ilang kampanya nga pagdala sa tanang school-aged nga mga bata sa tunghaan.

Ang programa kabahin sa K + 12 Basic Education Program sa DepEd diin nagmando sa kindergarten ug dugang duha ka tuig sa high school.

Ang mga opisyales sa edukasyon nagkanayon nga adunay gidahuman nga 210,359 nga umaabot nga tinun-an sa kindergarten sa Central Visayas karong sugod sa klase ug kini nga gidaghanon nagkinahanglan ug 4,205 nga lawak tunghaan.

Magkinahanglan ang DepEd ug P2.785B aron matukod kini nga mga lawak tunghaan ug laing P210M alang sa mga school furniture.

Si Dr. Clara Rebecca Falconi ug Dr. Leah Apao, DepEd 7 information officers, nisiguro sa publiko nga ang mga opisyales sa edukasyon sa rehiyon naningkamot aron matubag ang mga problema sa mga tunghaan sa dili pa mosugod ang klase sa sunod bulan.

Ang DepEd nisulod na ug panagsabot uban sa mga lokal nga pangagamhanan aron pagtukod ug mga lawak tunghaan.

Ang DepEd, Department of Budget and Management ug ang League of Provinces of the Philippines nipirma ug memorandum of agreement niadtong Pebrero diin ang LGUs ug ang nasudnong kagamhanan magbahin sa galastuhan sa pagpatukod sa mga lawak tunghaan.

Ang DepEd usab nisulod ug parehong kasabotan niadtong Enero tali sa League of Cities of the Philippines ug sa League of Municipalities in the Philippines.

Ang DepEd adunay P207B budyet alang sa 2011, diin nagpakita ug 19 porsyento nga pagsaka gikan sa budyet sa niaging tuig. (PIA-7/mbcn/ Angie P. Amodia-CTU)

==========

Pantawid Pamilya Program sa siyudad sa Sugbo, modelo sa Central Visayas

CEBU CITY, May 24 (PIA) –-- Ang Pantawid Pamilya program sa siyudad sa Sugbo usa ka modelo sa pagpaimplentar sa maong programa sa Central Visayas, usa ka opisyal sa Department of Social Welfare and Development (DSWD) miingon.

Si Aileen Lariba, ang program information and advocacy officer sa Pantawid Pamilya sa Central Visayas nagkanayon nga ang siyudad sa Sugbo nagpadagan sa programa sa saktong pamaagi ug adunay minimum nga pagdumala lamang gikan sa iyang opisina.

Ang Pantawid Pamilya usa sa mga nag-unang programa ni Presidente Benigno Aquino III nga naghatag ug pinansyal nga hinabang ngadto sa mga kabus nga pamilya sa nasud ilabi na sa pagbaton sa duha ka mga labing gikinahanglan sa tawo- panglawas ug edukasyon.

Ubos sa poverty alleviation program, kada usa nga benepisyaryo nga panimalay makadawat ug lima ka gatos (P500) kada buwan alang sa pangsustento sa ilang panglawas ug tulo ka gatos (P300) alang sa mga kinahanglanon sa edukasyon sa kada usa ka bata nga nageskwela ubos sa katorse anyos apan kutob lang kini sa tulo ka mga bata nga nageskwela ang makabenepisyo niini kada pamilya.

Giasoy ni Lariba nga sa tuig 2009 kon diin ang siyudad miimplementar sa maong programa nga dul-an na sa usa ka tuig nag-opera, adunay usa ka wala pagsinabtanay nga nahitabo tali sa mga kawani sa Department of Social Welfare and Services (DSWS) ug City Link Officer nga maoy gitudlo sa DSWD Regional Office dinhi nga maoy makigalayon sa gobyerno sa siyudad, kabahin sa isyu sa pagkawala sa pipila ka mga dokumento.

Matod ni Lariba nga kini nga kalampusan sa pagpaimplementar, gipahinungod niya ngadto sa kakugi ug dedikasyon sa mga kawani sa DSWS ug sa suporta sa mga opisyales sa siyudad  ilabina ni Mayor Michael Rama nga nipakita sa iyang kalabutan sa mga benepisyaryo sa programa.

Si DSWS chief Cathy Iso miingon ang pagpaimplementar sa programa usa ka hago nga buluhaton nga naglakip  ug mga dokumento nga kinahanglan nilang imintinar alang sa ilang 2,998 ka mga benepisyaryo, dili pa lakip niini ang oras ug kugi nga igahin alang sa pagmonitor.

Gibutyag pa ni Iso  nga bisan siya ug iyang mga kawani gipatas-an pa ilang office hours hangtod sa gabii ug sa mga adlaw nga walay opisina aron makapahigayon ug follow up seminars sa mga benepisyaryo kinsa nagtrabaho ug ang libreng oras lang atol ra sa gabii ug sa mga adlaw nga walay trabaho.

Bisan pa niini, niangkon si Iso nga sila malampuson sa pagmonitor sa pagpaimplementar niini tungod adunay mga membro ang gitaktak sa lista tungod sa pagkapakyas sa pagsunod sa mga kondisyon sa programa.

Adunay lima ka mga benepisyaryo ang nataktak sa lista sa DSWS sukad naimplementar ang programa niadtong 2009, kini matod ni Iso.

Sa kasamtangan, ang siyudad sa Sugbo adunay napulo ka mga barangay nga gi-target sa maong programa.

Gipahibalo usab ni Iso nga sila nagkompirma pa sa laing trese ka mga barangay nga ilakip sa gipahalapdan pa nga Pantawid Pamilya Program. (PIA-7/mbcn/Chrisley Ann C. Hinayas-CTU)

  

==========

Mga Pilipinong walay trabaho nisaka ngadto sa 11M

CENTRAL VISAYAS, May 24 (PIA)---Ang gidaghanon sa mga Pilipino nga walay trabaho nisaka ngadto sa  11M sa 2011.

Kini nag reprepsentar ug pagsaka nga 1.4M gikan sa 9.9M nga mga walay trabaho sa Nobiyembre 2010 ngadto sa  11.3M karong Marso 2011. Kini sumala sa labing uwahing survey sa Social Weather Stations (SWS).

Kini nagpakita ug 3.7 nga porsyento nga pagsaka sa gidaghanon sa mga walay trabaho nga niabot ug 27.2 nga porsyento sa Marso gikan sa 23.5 nga porsyento sa nahaunang kwarter.

Ang SWS nipahigayon ug face-to-face nga interbyo sa 1,200 nga representante nga nag-edad ug 18 anyos pataas gikan sa Marso 4 ngadto sa 7.

Ang uwahing National Statistics Office's Labor Force Survey nagpakita nga ang gidaghanon sa walay trabaho sa nasud nisaka ngadto sa 7.4 nga porsyento (2.9 ka milyon) sa Enero gikan sa 7.3 nga porsyento (2.8 ka milyon) sa susamang mga panahon sa niaging tuig.

Ang SWS nagkanayon nga ang unemployment taas na sukad pa niadtong Mayo tuig 2005. Niubos kini sa 20 porsyento tulo ka higayon lamang---ang uwahi niadtong Sityembre 2010 diin 18.9 ka porsyento ang pag-kunhod niini.

Ang duha ka survey ang gipahigayon sa SWS nagpakita nga ang adult unemployment naglakip sa mga tao nga niundang sa trabaho ug kadtong nangataktak sa ilang mga trabaho.

Siyam ka porsyento sa kasamtangang unemployment rate naglakip sa mga tawo nga nawad-an sa ilang trabaho samtang dyes porsyento boluntaryo nga niundang sa trabaho. Pito ka porsyento mao ang mga tawo nga unang higayon pa nga nangita ug trabaho.

Sa siyam ka porsyento nga nawad-an sa trabaho, pito ka porsyento niini wala nakakuha

ug renewal sa ilang kontrata, ang usa ka porsyento ubos sa kompaniya nga niundang sa ilang operasyon ug ang usa ka porsyento mao kadtong mga trabahante nga nangataktak.

Ang SWS nitino nga ang mga unemployed nga mga tawo mao kadtong wala nagtrabaho ug sa samang panahon nangita ug trabaho.

Sukad niadtong 2005, ang opisyal nga depinisyon sa unemployment mao kadtong mga tawo nga nataktak sa trabaho ug aktibong nangita ug trabaho.

Walay labot sa depinisyon mao kadtong mga tawo nga mapuslan alang sa trabaho apan wala nangita ug trabaho tungod sa katapulan, naghuwat ug resulta sa aplikasyon, adunay temporaryong sakit o kakulian ug naghuwat nga ma hire pag-usab o ma-recall.

Ang SWS nga survey, diin napatik sa BusinessWorld nga mantalaan, adunay sampling error margins nga plus or minus three percentage points sa national ug plus or minus six percentage points sa area percentages. (PIA-7/ mbcn/Angie P. Amodia-CTU)

=========

P-Noy milusad sa unang hugpong nga mga kabalayan alang sa mga sundalo ug pulis

CEBU CITY, May 24 (PIA) --- Si Presidente Benigno Simeon Aquino III kagahapon milusad sa unang hugpong sa 20,000 ka mga kabalayan (housing units) nga iyang gisaad sa mga miyembro sa Armed Forces of the Philippines (AFP) ug ang Philippine National Police (PNP) matud sa Philippine News Agency online. Si Aquino ang mipasiugda sa pag-abli niining Bocaue Hills Housing Project diin mamahimong sentro sa 4,000 nga low-cost housing units alang sa mga sundalo ug pulis. Kini itukod sa kantidad nga P140,000 kada balay, diin ang kwalipikado nga mga miyembro ra gikan sa AFP ug PNP diin usab kinahanglang muhatag sila ug P200 kada buwan alang sa unang lima ka tuig nga amortization. Ang nahabiling treynta (30) ka tuig nga pagbayad kwentahon kauban ang compounded interest method alang sa pagkahibawo sa affordable amortization nga mokabat sa P400 hangtud P800 ra. Sa gipamulong ni Aquino, miingon siya nga ang proyekto maghuwas sa kaguol sa mga miyembro sa AFP ug PNP mahitungod sa pagbayad  sa abangan nga mukabat sa P3,000 kada buwan sa Metro Manila. “Hindi na kakabug-kabog ang dibdib ninyo sa pag-alala kung saan kukuha ng panustos sa upa; hindi na ninyo kailangang kabahan sa kaligtasan ng inyong pamilya.” Matud pa ni Aquino sa pinulongan Tagalog. “Matatapalan na natin ang tagas sa naipupundar ninyong suweldo dahil sa binabayarang upa dati sa Metro Manila na humigit kumulang sa tatlong libo kada buwan,” dugang pa niya. Paghuman sa iyang pamulong, si Aquino mitan-aw sa duha ka model nga balay ug mipadayag sa iyang kalipay sa mabuhat niini nga mga units aron mapuy-an. (PIA-7/mbcn/Ailene G. Limutan-CTU)

==========

Brigada Eskwela sa CV malampuson

CEBU CITY, May 24 (PIA)--- Ang Brigada Eskwela sa Department of Education-7 malampuson nga gilunsad kagahapon kon diin ang mga pampublikong mga tunghaan andam na sa pagsugat sa klase karong Hunyo 6.

Matod ni Clara Rebecca Falconi, ang DepEd-7 officer-in-charge and regional information officer nga ang maong kalihokan malampuson nga gisalmotan sa nagkadaiyang mga hingtungdan.

Nagkanayon ni Falconi nga ang Brigada Eskwela 2011 gilunsad sa probinsiya sa Bohol ug kini nga kalihokan pagkabuhaton kada tuig aron dali nga masugdan ang klase.

Miingon si Falconi nga dili susama kaniadto nga dili dayon makasugod ug klase kay manglimpyo pa ang mga kabataan.

Apan tungod sa pagtinabangay sa katawhan ug sa uban pang hingtungdan, karong abli sa klase makasugod na dayon sa ilang klase ang mga magtutudlo ug magtutungha.

Ang Brigada Eskwela usa ka kalihokan sa DepEd nga giimplemenatar sa  tibook nasud nga naglakip sa mga bolunter nga mga magtutudlo, mga ginikanan, magtutungha, mga membro sa komunidad ug ubang mga organisasyon aron magbuhat ug mga ginagmay nga pag-ayo isip pangandam sa pag-abli sa klase.

Sa laing bahin, ang kapolisan mosigurado usab sa seguridad sa mga tunghaan nga anaa mahimutang sa mga probinsiyal nga kadalanan ug nasyunal haywi, kini matod ni Cebu Provincial Police Office director Patrocinio Comendador.

Igo nga mga polis usab ang ipakatap sa mga tunghaan nga anaa sa  lagyo nga mga barangay.

Apan matod ni Comendador nga ang mga polis magbantay lamang sa dili pa masugod ang klase ug igkahuman sa klase tungod sila aduna usab mga trabaho nga dapat asikasohon.

Ang provincial director, kinsa kaniadto usa ka presidente sa Parents Teacher Association, midasig sa kapolisan sa pagbuhat ug inisyatibo sa pag-apil sa panagtigom sa PTA ug makig-alayon sa mga magtutudlo.

Duha ka semana sa dili pa sugdan ang klase, ang kapolisan usab nakig-alayon sa mga awtoridad sa tunghaan kabahin sa sekuridad sa mga magtutungha.

Nagkanayon pa ni Comendador mas maayo nga sugdan ang klase nga andam na kaysa magsugod ang klase nga dili preparado. (PIA-7/mbcn/Chrisley Ann C. Hinayas-CTU)

==========

Senate President Enrile, midayeg ni Aquino sa paglakip sa climate change isip usa sa mga nag-unang prayoridad sa gobyerno

CENTRAL VISAYAS, May 24 (PIA) --- Si Senate President Juan Ponce Enrile kagahapon midayeg sa desisiyon ni Presidente Benigno Aquino III sa paglakip sa Climate Change sa lima ka mga nag-unang isyu karon nga nagkinahanglan ug daling aksyon ug pundo gikan sa palasyo.

Gawas sa Climate change, ang laing mga gihatagan ug prayoridad sa isyu sa gobyerno karon mao ang anti-corruption, kalinaw, ekonomiya ug kakabus.

Matud sa senate president, dalaygon ang gipakita nga pagpangulo sa Aquino administrasyon sa paghimo sa climate change isip lakip sa mga nag-unang prayoridad sa nasud. 

Gipanghinaot niya matud pa nga ang gobyerno maggahin ug dakong pundo alang sa pagpanalipod sa mga gagmayng komunidad batok sa mga epekto sa climate change sa nasud.

Kahinumpdoman nga si Enrile ang nagpasiugda sa Senate Bill 2558, usa ka balaodnon nga naglaom sa pagpatukod ug usa ka People’s Survival Fund (PSF) alang sa mga local nga kagamhanan ug komunidad sa nasud.

Panghinaot sa PSF ang paghatag ug benipisyo ngadto sa mga lokalidad nga magpahigayon ug mga programa nga naglaom pagsanta sa climate change ug paghatag ug dugang pundo alang sa parehong mga programa.

Gikalipay  pag-ayo ni Enrile ang pagpatukod sa Climate Finance Group pinaagi sa pagpaningkamot sa Department of Finance Secretary Cesar Purisima.

Gipaambit usab sa senador nga ang pakigbatok sa climate change dili kutob lamang sa pagpananom ug kahoy busa kinahanglan pang magpatuman ug daghan pang mga programa alang sa mas daling pagpakunhod sa risgo sa climate change sa nasud.(PIA-7/mbcn/Maryknoll B. Lague-CTU)

===========

DILG secretary nia sa Sugbo aron sa paghisgot ug pagbutyag sa ilang mga palisiya

CENTRAL VISAYAS, May 24 (PIA) --- ANG Department of the Interior and Local Government (DILG-7) inubanan ni DILG Secretary Jesse Robredo mopahigayon ug usa ka “Tapatan Roadshow” karong adlawa diha sa Radisson Blu Hotel dinhi sa siyudad sa Sugbo.

Si Robredo mohisgot uban sa mga gobernadors, ug mga mayores sa mga syudad sa rehiyon syete mahitungod sa pagbutyag sa ilang palisiya ug usab ang komon nga mga isyo ug resulta niini.

Ang regional director sa DILG-7 nga si Pedro Noval, Jr. miingon  nga ang tumong sa road show mao ang seguridad sa  tahas ug suporta  sa local chief executives dinhi sa rehiyon.

Ang Tapatan Roadshow mao ang panaghisgot  sa perpormance, accoutanbility ug transparency sa mga transakiyon sa mga local nga pangagamhanan, ni Noval pa.

Sa susamang higayon ang DILG -7 nilusad sa ilang opisyal nga website.  Ang maong website magpresentar sa mga estado sa lokal nga pangagamhanan agig pagsunod sa gibutyag diha sa lokal badyet ug pinansyal, hanyag  ug halad publiko.

Ang  pagpirma sa memorandum sa gikasabutan (memorandum of agreement) sa mga pangagamhanan sa probinsya sa sugbo, Ramon Aboitiz Foundation Inc. ug DILG sa GREENIN Philippines Trees Program maoy usa ka bahin usab sa kalihokan sa roadshow. (PIA-7/mbcn/Jessie G. Ugay)

 ===========

Kampanya sa Philippine Army kabahin sa pagpanalipod sa Mt. Kanlaon, malampuson

DUMAGUETE CITY, May 24 (PIA) --- Ang pagbaktas ngadto sa Mt. Kanlaon nga gipangulohan sa Philippine Army nga gisugdan sa unang bahin niining buwana miresulta sa usa ka resulosyon nga gipirmahan sa mga dagkong opisyales sa army, mga ahensya sa gobyerno ug mga pribadong ahensya alang sa pagpanalipod ug pagpreserba sa Mt. Kanlaon National Park samtang gipasiugdahan ang pagpromot sa local nga turismo sa siyudad sa Canlaon.

Ang pinirmahay sa resolusyon nga gitawag ug “Advocating the Protection and Conservation of Mt. Kanlaon National Park ang Promoting the Tourism in Canlaon City “ gipahigayon atol sa kahumanan sa tulo ka adlaw nga pagkatkat ngadto sa Mt. Kanlaon niadtong Mayo 15, 2011.

Sa pamahayag sa usa ka opisyal sa 11IB, siya miingon nga ang Mt. Kanlaon usa sa mga nag-unang tinubdan sa tubig ug pinuy-anan sa mga kahayopan nga lumad sa maong probinsya.

Kahinumdoman nga ang Mt. Kanlaon nabalita kaniadto ang ka grabeng kaso sa illegal logging, wildlife hunting ug halapad nga pagpa-usab sa mga kalasangan ngadto sa agricultural farms ug ang dili insaktong paggamit ug mga chemical based pesticides ug insecticides nga maoy dakong hinungdan sa pagkaguba sa kaaninot sa Mt. Kanlaon nga naila sa tibuok kalibutan.

Atol sa closing ceremony, si First District Rep. Jocelyn Limkainchong ug ang mayor sa Canlaon nga si Jimmy Clerigo misaad sa ilang dakong suporta ngadto sa plano sa Army sa pagpanalipod sa Mt. Kanlaon pinaagi sa pagpatuman ug infra development ug pagpa-anindot sa mga kadalanan sa sukaranan sa sa maong bukid nga ginganlan ug Maput Trail.

Ang Army kasamtangang nagduso sa akreditasyon sa Maput Trail ug ang magproseso sa mga lisensya sa mga porters niini aron sa paghatag ug trabaho ug dugang kinitaan sa mga lumolupyo sa mga duol nga komunidad niini.

Atol sa pamahayag sa 11IB, siya mipaambit sa pamahayag ni Julie Rex Molabin sa DENR nga nag-ingon nga aduna lamang usa ka dalan sulod sa siyudad sa kanlaon ang kasamtangang naakreditahan sa DENR ug mao kini ang Mananawin Trail nga nahimutang sa Barangay Masulog.

Ang nahisgutang resolusyon gipirmahan sa 13 ka mga representante gikan sa 11^th Infrantry Batallion sa Philippine Army, Department of Environment and Natural Resources (DENR), Canlaon City Tourism Office, Sangguniang Kabataan Federation, Sentinal Mountaineering Society, KABAYAN Action Group Canlaon Chapter, REACT-Pasayaw Canlaon City, Mountain Tigers, Philippine National Police (PNP), Bureau of Fire Protection u gang Trasmontis  Mountaineers sa siyudad sa Sugbu.(PIA-7/mbcn/Maryknoll B. Lague-CTU)

==========

DILG-7 mipagawas ug P3.89 ka milyon nga Pantawid Pasada funds ngadto sa 98 ka mga LGU sa CV

CEBU CITY, May 24 (PIA)--- Ang Department of Interior and Local Government (DILG-7) sa rehiyon mipagawas niadtong miaging semana ug P3,895,500 nga Pantawid Pasada fund ngadto sa 98 ka mga local nga panggamhanan (LGUs) isip fuel subsidy sa 25,970 ka mga sertipikadong mga nanag-iya ug prangkisa sa traysikol sa Central Visayas.

Si DILG-7 regional director Pedro A. Noval, Jr. nianunsyo nga kada usa ka nanag-iya ug prangkisa sa traysikol makadawat ug one-time gasoline subsidy nga nagkantidad ug P150 kada nanag-iya.

Sa kasamtanagan, ang mga munsipyo sa Vallehermoso, Negros Oriental ug Siquijor nakadawat na ug P45,450 nga gipang-apud-apud na ngadto sa mga benepisyaryo.

Kinse (15) ka mga siyudad ug munisipyo ang nakadawat na sa ilang tseke nga nagkantidad ug P630,150.00 samtang kwarentay uno (41) ka laing mga lokal nga panggamhanan ang mosunod pa human gisumiter ang sertipikadong lista sa mga nanag-iya ug prangkisa sa tagsa-tagsa nga lugar.

Ang pagapod-apod sa pondo tipik sa Pantawid Pasada o ang Public Transport Assistance Program (PTAP) sa gobyerno nga gi-isyu ni Presidente Aquino pinaagi sa EO-32.

Ang PTAP nagtinguha nga mohatag ug hinabang ngadto sa sektor sa pambublikong panakayan aron maminosan ang gisagubang nga resulta  sa pagsaka sa presyo sa lana nga miepketo sa presyo sa krudo, pagkaon ug ubang importanteng palaliton.

Tataw pa ni Noval nga ang maong kantidad tipik sa P134.4 ka milyon nga Pantawid Pasada program fund nga gipagawas sa gobyerno aron mahatagan ug gamay nga subsidiya  ang 896,024 ka mga sertipikadong mga nanag-iya ug prangkisa sa tibook nasud.

Si DILG Secretary Jesse M. Robredo miawhag sa mga local nga panggamhanan sa nasud sa paghatag ug kaatbang nga pundo aron matabangan ang nanag-iya ug prangkisa sa traysikol sa pagsagubang sa pagsaka sa presyo sa krudo.

Ubos sa Pantawid Pasada guidelines, ang mga DILG regional offices mopanday ug memorandum of agreement kauban ang mga local chief executives kinsa mohatag ug sertipikado nga lista sa mga nanag-iya ug prangkisa sa traysikol didto sa ilang lungsod lakip na ang lugar gipuy-an nini ug ang number plates sa mga nag-operang mga traysikol.

Ang maong lista maoy basehan sa DILG regional ug field offices aron pagkwenta sa subsidiya.

Ingon usab ang mga mayor kinsa gimandoan sa pagtukod ug PTAP Assistance and Complaint Desk aron makadawat ug reaksyon gikan sa mga benepisyaryo ug aron usab tubagon ang mga riklamo niini.

Samtang, ang munisipyo sa Calape sa Bohol nagtinguha sa paggahin ug pondo aron pag-apil sa mga nanag-iya ug prangkisa sa traysikol nga wala nalakip sa unang lista nga gisumiter ngadto sa DILG. (PIA-7/mbcn/Chrisley Ann C. HinayasCEBUANO NEWS-CTU)

==========

Mga dagkong negosyante nanawagan pagpatukod ug dugang power plant sa Sugbu

CEBU CITY, May 24 (PIA) ---  Human sa anunsyo sa Department of Energy (DOE) nga ang suplay sa kuryente sa Sugbu igo hangtod lamang  sa tuig 2015, amg mga negosyante nanawagan ngadto sa energy sector sa daling aksyon ug pagpatukod ug laing power plant dinhi sa Sugbu.

Si Consul Samuel Chioson, presidente sa Cebu Chamber of Commerce and Industry namahayag nga dako ang panginahanglan sa dinaliang aksyon  tungod kay modangat pa ug dugay nga panahon una makapatukod ug laing dakong powerplant sa Sugbu.

Si Chioson, atol sa bag-ohay lamang nga interbyu sa 888 News Forum didto sa Marco Polo Plaza mipaambit sa nahitabo nga pamahayag sa DOE Visayas Field Officer Antonio Labios nga mokabat pa ug lima ka tuig una makapatukod ug bag-ong power source sa siyudad.

Ang kasamtangang power suplay sa Sugbu naggikan sa Korean Electric Company (KepCo).

Ang kasamtangang sitwasyon sa suplay sa kuryente sa Sugbu lakip sa mga gihisgutan atol sa Cebu Business month nga gipasiugdahan sa CCCI matag tuig.

Giklaro ni CBM chairman 2011 Virgilio Espleta nga usa ilang mga tumong karong tuiga mao ang pag-aghat sa mga mayor sa pagpukos pagpromot ug sustainable nga suplay  nga kuryente sa siyudad.(PIA-7/mbcn/Maryknoll B. Lague-CTU)

==========

Senado nagpahigayon ug usa ka exhibit sa mga purong panapton ug kabtanagn gikan sa Panay

CENTRAL VISAYAS, May 24 (PIA) --- Isip kabahin sa selebrasyon sa National Heritage Month, ang senado sa Pilipinas nagpahigayon ug usa ka exhibit nga adunay titulo nga “Panay:Memory and Enchantment.”

Ang maong cultural exhibit mipakita sa mga maanindot ug dili malimtang kasaysayan sa Isla sa Panay sama sa mga pamisti ug mga kabtangan naggikan sa Atis ug Panay Bukidnon. Lakip usab sa gipakita mao ang mga lumad nga mga lumulupyo sa isla, purong mga panapton, mga handicrafts ug lain pang mga produkto nga naggikan sa Panay labi na gikan sa mga probinsya sa Aklan ug Antique.

Ang maong kalihokan  gipasiugdahan ni Senadora Loren Legarda ug gisugdan niadtong Mayo 18 didto sa ikaduhang andana sa Senado uban sa pakigtambayayong sa National Museum, National Commission for Culture and the Arts (NCCA), ug sa National Commission of the Indigenous Peoples (NCIP).

Si Federico Caballero, usa ka Gawad Manlilikha(GAMABA) awardee mipakita ug usa ka espesyal nga mipasundayag pinaagi sa pag-awit atol sa opening ceremony.

Si Caballero usa ka ekspertong mang-aawit sa mga epiko sa Panay ug matud pa niya, kini usa ka talento nga iyang naangkon isip kabilin sa iyang apohan ngadto kaniya.

Atol sa pamahayag ni Senadora Legarda, iyang gipaabot ang iyang panghinaot nga unta sa matag awit, kabtangan ug handicraft gikan sa mga lumad nga grupo ilhon isip kabahin sa mga bahandi sa kasaysayan sa nasud.

Kahinumdoman nga gawas niining maong exhibit, si Legarda nakapahigayon na ug daghan nang mga exhibit sama sa “Isang Habi, Isang Lahi” ug Mangyans of Mindoro:Myth ang Meaning” nga gipahigayon alang usab sa pag-ila sa mga nagkalain-laing lokal nga kultura sa mga Pilipino.

Matud ni Legarda, ang pagpahigayon niining mga exhibit usa ka laing pamaagi sa pagbanhaw sa kultura sa nasud tungod kay siya nagtuo nga kun makita, madungog ug mahikap lamang sa katawhan ang kinabuhi sa ilang mga katiguwangan sa dugay ngang pananhin, usa ka epektibong pamaagi alang sa pagpabanhaw sa ilang kultura ngadto sa ilang mga kaugatan ug kaunoran.(PIA-7/mbcn/Maryknoll B. Lague-CTU)

==========

Kagamhanan sa NegOr nibubo ug pundo alang sa pagpalambo sa agrikultura

DUMAGUETE CITY, May 24 (PIA)---Tungod sa katuyoan sa local agriculture sector nga pagpalambo, si Negros Oriental Gov. Roel Degamo nibubo ug kapin P40M aron pagpahiuli sa maayong kahimtang sa mga farm to market roads sa probinsya.

Atol sa gipahigayon nga Corn Agri-Pinoy Planning Workshop sa siyudad sa Dumaguete, ang gobernador nianunsyo nga siya nirilis us P20M alang sa pagsemento sa porsyon sa Fatima-Kalikanan-Amio route subay sa Pamplona-Sta. Catalina road.

Laing P5M ang gihatag alang sa Sto. Nino-Narra route sa Tanjay City-Bayawan City road, P10M sa kailayahan nga bahin sa Ayungon-Tayasan-Jimalalud-La Libertad road ug P5M alang sa Luz-Linantuyan road sa siyudad sa Guihulngan.

Si Degamo nigahin usab ug dugang pundo alang sa ubang panginahanglan aron pag-alsa sa komunidad sa mga mang-uuma sa probinsya.

Matud ni Adrian Sedillo, kinsa Capitol Information Officer, usa niini mao ang P20M nga pundo nga gighahin ug pundo alang sa pagpalit ug seed innoculant.

Dugang ni Sedilla, nga kinatibuk-ang P1M ang gilain alang sa pagpatukod ug dugang Barangay Agricultural Development Centers sa tibuok probinsya samtang laing P1M ang gigahin nga pundo alang sa pagpamalit ug certified seeds.

Si Degamo nigahin usab ug P1M alang sa produksyon sa nitibong mga hayop ug pagpatukod ug Bagsakan Center alang sa mga organic nga produkto. (PIA-7/ mbcn/Angie P. Amodia-CTU)

===========

Ekonomiya sa nadud misaka ngadto sa 5.8% sa unang bahin sa tuig

CEBU CITY, May 24 (PIA) --- Ang lokal nga ekonomiya misaka ngadto sa 5.8%  sa unang bahin sa 2011 gikan sa 4.8% sa maong unang bahin usab sa 2010.

Kini matud ni Socioeconomic Planning Secretary Cayetano Paderanga sa miaging Lunes.

Ang pangagamhanan niplanong mukab-ot sa pagpalambo sa Gross Domestic Product gikan sa 7porsiyento ngadto sa 8 porsiyento karong tuiga apan gibana-bana nga 5porsiyento  ra ang pagtaas niini  tungod sa kakulangon sa badyet.

Sa 2010, ang ekonomiya sa Pilipinas misaka ug 7.6porsiyento, kinatas-an sa milabay nga tulo (3) ka dekada alang sa pagbawi sa global nga ekonomiya, diin mitabang sa pagsaka sa exports ug pagbalik sa key industries.

Ang lig-ong pagbangon nahitabo sa hilom nga transisyon sa bag-ong administrasyon ni Aquino pagkahuman sa siyam (9) ka tuig nga paghupot ni Gloria Arroyo.  (PIA-7/mbcn/Ailene G. Limutan-CTU)

  

==========

SIS giusad ang pamaagi alang sa mas daling transaksyon

CEBU CITY, May 24 (PIA) --- Ang Government Service Insurance System (GSIS) wala na mimando sa mga pensioners sa pagbag-o sa ilang estado isip aktibong miyembro sa GSIS kada tuig alang sa mas dili hasul nga nga transaksyon.

Kini nga pasiugda usa ka pamagi sa bag-ong Board aron sa pagpadayong paghatag ug mas maayong serbisyo ngadto sa mga miyembro ug mga pensioners kini matud pa ni Robert G. Vergara, presidente ug general manager sa GSIS.

Dugang pa ni Vergara nga dili sila gusto maghatag ug kalisud sa kapin sa 300,000 ka mga tiguwang ug mga survivorship pensioners.

Kalabot usab niini, ang GSIS mipirma ug memorandum of agreement sa National Statistics Office sa paglihok niini sa kasamtangang pension fund’s roster sa mga pensioner ug survivor nga mga benepisyaryo.

Ubos sa MOA, ang GSIS muhatag sa NSO ug opisyal nga lista sa tanang tiguwang ug mga survivorship pensioners nga nagpuyo sa nasud ug dugang niini ang binuwanang balita nga magsilbing basehan sa BSO.

Ang NSO ipares dayun ang data sa ilang kaugalingong lista ug isumiti sa pension fund ug ibalita usab sa kung kinsa na ang namatay o nagpakasal ug usab sa kaso sa mga survivorship pensioners.

Kini himuon dayun ug basehan sa GSIS sa pagmarka sa mga estado sa pensioner sa ilang database.

Apan ang ubang pensioners kinahanglang bag-uhon ang ilang aktibong estado atol sa ilang buwang natawhan aron mapadayun ang ilang pension.

Kini maghinlabot sa katong mga aktibong estado nga nasuspenso sukad pag Abril 30 ug katong binuwanang pension nga padulong na masuspenso tungod sa kapakyas sa pag-usab sa ilang estado sa Pebrero, Marso o Abril.

Ang katong mga pensioners nga nagpuyo sa gawas gimando sa pagbag-o sa ilang estado pinaagi sa video call o paggamit sa Skype, usa ka web-based software nga motugot sa mga miyembro sa pagtawag pinaagi sa internet diin libre ra. (PIA-7/mbcn/Ailene G. Limutan-CTU)