By Rey Anthony H. Chiu
TAGBILARAN CITY, Bohol, Feb 12 (PIA)
-- Human sa pipila ka tuig nga ang mga mag-uuma nag-agwanta sa 2.4 toneladas
nga ani sa usa ka ektarya, nakab-ot na gayud sa Bohol ang 3.08 toneladas sa
matag ektarya nga luna.
Matud ni Larry Pamugas, hepe sa Provincial Agriculture Office, pinaagi sa mekanisasyon, pagsubay sa tamdanan sa saktong pagpananum ug sa paggamit sa tukmang teknolohiya, namatikdan nilang misaka na ang ani sa matag ektaryang luna karon.
Gipasabot usab ni Sergio Cuaco sa Crops Division sa Agriculture Office nga dako og epekto ang ubos nga ani sa food sufficiency sa Bohol tungod kay dili tanang luna sa basak dinhi ang may tukmang patubig.
Sagun sa datus nga iyang gipaambit, 23,680 ektaryas lamang ang basakan nga may patubig sa Bohol samtang 16,787 ektaryas niini sawod. Sa laing bahin, may 110 ektaryas pa nga kamad-an.
Niini, kadto lamang may patubig ang matamnan og tarung, hinungdan nga ubos ang average sa ani sa Bohol.
Tungod kay lisud abton sa mas daghan nga pagtanum ang mga sawod ug kamad-an nga humayan, mabunlot gayud ang average nga ani alang sa kinatibuk-ang Bohol, pasabot sa mga taga Agriculture Office.
Tungod niini, anaa ra sa 2.4 toneladas ang kayang abton sa average nga ani sa Bohol matag ektarya sukad pa sa una.
Apan ning bag-o lamang, gitutokan sa mga tinugyanan sa agrikultura ang paggiya sa mga mag-uuma sa saktong paagi sa pagtanum gamit ang teknolohiya.
Sa abag usab sa liderato ni Gob. Edgar Chatto kinsa hugot nga naga-awhag sa mga mag-uuma sa paggamit sa mga teknolohiya, natutokan gayud ang suliran sa pagpataas sa ani.
Sa pagpili lang sa tukmang binhi, matud ni Agricultural promotion Center Manager Eugene Cahiles, dako na og epekto ang makit-an.
Gawas sa pagsubay ning sugyot nga tamdanan, gihimo sa mga farm technicians nga dali silang makatambag sa mga mag-uuma samtang gipauso usab sa Bohol ang pagpatanum sa inbred nga certified rice nga binhi.
Matud ni Cuaco, ang certified rice mo-ani og 3 ngadto sa 5 ka tonelada sa matag ektarya. Gani, dugang niya, ang pagpili sa hybrid magresulta pa sa 7-11 ka toneladas matag ektarya, subay sa gisuwayan sa mga mag-uuma sa mga pilot areas sa Bohol.
Gani, bisan pa sa binag-ong kausaban, namatikdang hinay nga mingsaka na ang ani sa Bohol.
Segun sa datus sa Bureau of Agricultural Statistics sa Bohol, ang ani niadtong 2006 nikabat ra sa 162,697 MT unya nisaka ngadto sa 163,441 MT sa 2007 unya nitaas pa kini’g 218,701MT sa 2008. Pero sa 2009, niubos kini sa 195,445MT ug labaw pa kining nikunhod ngadto na sa 191,174MT sa 2010. (FCR/RAHC-PIA Bohol)
Matud ni Larry Pamugas, hepe sa Provincial Agriculture Office, pinaagi sa mekanisasyon, pagsubay sa tamdanan sa saktong pagpananum ug sa paggamit sa tukmang teknolohiya, namatikdan nilang misaka na ang ani sa matag ektaryang luna karon.
Gipasabot usab ni Sergio Cuaco sa Crops Division sa Agriculture Office nga dako og epekto ang ubos nga ani sa food sufficiency sa Bohol tungod kay dili tanang luna sa basak dinhi ang may tukmang patubig.
Sagun sa datus nga iyang gipaambit, 23,680 ektaryas lamang ang basakan nga may patubig sa Bohol samtang 16,787 ektaryas niini sawod. Sa laing bahin, may 110 ektaryas pa nga kamad-an.
Niini, kadto lamang may patubig ang matamnan og tarung, hinungdan nga ubos ang average sa ani sa Bohol.
Tungod kay lisud abton sa mas daghan nga pagtanum ang mga sawod ug kamad-an nga humayan, mabunlot gayud ang average nga ani alang sa kinatibuk-ang Bohol, pasabot sa mga taga Agriculture Office.
Tungod niini, anaa ra sa 2.4 toneladas ang kayang abton sa average nga ani sa Bohol matag ektarya sukad pa sa una.
Apan ning bag-o lamang, gitutokan sa mga tinugyanan sa agrikultura ang paggiya sa mga mag-uuma sa saktong paagi sa pagtanum gamit ang teknolohiya.
Sa abag usab sa liderato ni Gob. Edgar Chatto kinsa hugot nga naga-awhag sa mga mag-uuma sa paggamit sa mga teknolohiya, natutokan gayud ang suliran sa pagpataas sa ani.
Sa pagpili lang sa tukmang binhi, matud ni Agricultural promotion Center Manager Eugene Cahiles, dako na og epekto ang makit-an.
Gawas sa pagsubay ning sugyot nga tamdanan, gihimo sa mga farm technicians nga dali silang makatambag sa mga mag-uuma samtang gipauso usab sa Bohol ang pagpatanum sa inbred nga certified rice nga binhi.
Matud ni Cuaco, ang certified rice mo-ani og 3 ngadto sa 5 ka tonelada sa matag ektarya. Gani, dugang niya, ang pagpili sa hybrid magresulta pa sa 7-11 ka toneladas matag ektarya, subay sa gisuwayan sa mga mag-uuma sa mga pilot areas sa Bohol.
Gani, bisan pa sa binag-ong kausaban, namatikdang hinay nga mingsaka na ang ani sa Bohol.
Segun sa datus sa Bureau of Agricultural Statistics sa Bohol, ang ani niadtong 2006 nikabat ra sa 162,697 MT unya nisaka ngadto sa 163,441 MT sa 2007 unya nitaas pa kini’g 218,701MT sa 2008. Pero sa 2009, niubos kini sa 195,445MT ug labaw pa kining nikunhod ngadto na sa 191,174MT sa 2010. (FCR/RAHC-PIA Bohol)
No comments:
Post a Comment