Siyudad sa Naga, uban pa nga Cebu LGUs nakadawat og pasidungoggumikan sa maayong pangagamhanan

By Amorganda A. Saludar

CEBU CITY, June 5 (PIA) -- Ang siyudad sa Naga ug labing minos 30 ka mga 30 local government units (LGUs) sa probinsya sa Sugbo nakadawat og Seal of Good Housekeeping gikan sa Department of Interior and Local Government (DILG). 

Ang nahisgutan nga seal o pasidungog gihatag ngadto sa mga LGU nga nakapasar sa giluwatan nga criteria sa DILG kabahin sa maayo nga pangagamhanan ubos sa management system ug internal housekeeping nga naglangkob sa area sa good planning, sound fiscal management, transparency, ug fiscal accountability. 

Ang awarding sa mao nga pasidungog gihimo dungan usab sa gipahigayon nga”Tapatan Roadshow” on Disaster Preparedness and Climate Change Adaptation: A Call to Action didto sa Cebu International Convention Center (CICC) sa Mandaue City, nga giorganisar DILG. 

Sukad kini’ng nahimo nga component city niadtong 2007 ang siyudad sa Naga nakadawat na usab og national recognition gikan sa Federation of the Philippines Industries Inc. (FPI) pinaagi sa zero-waste nga programa ni Mayor Valdemar Chiong. 

Ang siyudad sa Naga partikular nga nakadawat sa labing gikaibgan nga Seal of Good Housekeeping gumikan sa maayo nga pangagamhanan sa siyudad sa natad sa social services, mga programa pagpa-usbaw sa ekonomiya ug environmental protection and preservation. 

Nobyimbre niadtong miaging tuig ang Siyudad sa Naga nakadawat usab og pasidungog gikan sa Makati City-based FPI isip most outstanding LGU in the practice of waste managemement. Ang FPI usa ka grupo nga gilangkoban sa 21 ka mga industry association ug 70 ka corporate members lukop nasud. 

Ang susama gihapon nga pasidungog nadawat sa siyudad usa ka tuig human nauomol ang panatambayayong tali sa FDRCon Company Inc., usa ka pribado nga kompanya nga nagdumala, nipahigayon og operasyon ug nagmintinar sa five-hectare material recovery facility (MRF) sa Barangay Pangdan siyudad sa Naga. 

Ang nag-una nga basehan nga gikatakda alang sa FPI awardee mao ang ensakto nga paglabay sa basura u gang paggamit sa ilang mga kahibalo ug kagamitan sa paagi nga walay dautan nga epekto sa kinaiyahan. (AS-PIA 7, Cebu with PR from Arnulfo Omani Naga City PIO) 

==============

Cebu LGU nihingusog sa serbisyo alang sa maayong panglawas, lakip na ang mga remote area

By Amorganda A. Saludar

CEBU CITY, Hunyo 5 (PIA) -- Ang siyudad sa Naga sa habagatan nga bahin sa Sugbo nihingusog sa ilang serbisyo ug obligasyon ngadto sa mga katawhan pinaagi sa pagmugna og mga inesyatibo nga mohatod og serbisyo haduol ngadto sa publiko hilabi didto sa mga bukiran nga barangay diin lisod ang pagpaabot sa mga serbisyo’ng medical. 

Usa niining nahisgutan nga inesyatibo mao ang probisyon sa mga doctor kinsa regular na nga mobisita sa mga barangay matag usa ka buwan, diin kini nga lakang gipangulohan ni Naga City Mayor Valdemar M. Chiong. 

Ang mayor nagtuo nga labaw nga practical ang pagpadala og mga health practitioners ngadto sa mga dapit nga nagkinahanglan niini kaysa mopahigayon og mga medical mission didto sa mga bukiran nga barangay o parte sa siyudad. 

Matud pa ni Chiong nga sugod karong tuiga ang tanan nga mga dapit sa siyudad gawas sa Barangays East ug Central Poblacion aduna na unya’y ilang kaugalingon nga mga medical doctor nga mobisita kanila kaduha matag buwan sa gikatakda nga mga petsa. 

Ang City Health Office mao ang mokupot sa Barangays East ug Central Poblacion. 

Ang mga doctor mopahigayon og halapad nga assessments sa mga kinahanglang medical sa mga residente ug modeterminar sa problema sa panglawas sa mga katawhan ingon man mohatag og morekomendar og ensaktong medisina o tambal alang kanila ug mopausbaw sa pamaagi paghatod sa serbisyo sa panglawas ug sanitasyon. 

Kini nga lakang nakita nga mpoausbaw gayod sa programang medical sa siyudad nga gigahin alang sa mga kabus gumikan kay ang presensya sa mga doctor sa mga kabarangayan makatabang usab sa trabohoon sa mga midwives ug nurses nga nadestino sa matag barangay. 

Gitataw ni Mayor Chiong ila kini nga pamaagi aron pagpakigdugtong sa mga residente pinaagi sa paghatod og mga doctor ngadto mismo sa ilang mga tugkaran aron pagsiguro sa dinalian nga pagsanong sa problema nga medical sa mga katawhan ingon man alang usab sa dinalian deteksyon uv pagsumpo sa mga sakit. 

Karong tuiga ang lokal nga kagamhanan sa siyudad sa Naga mo gahin og labing gamay P28.5 million sa programa alang sa panglawas ug medical. (AS /PIA-7, CEBU with PR from Arnulfo Omani Naga City PIO) 

==============

Unang 4H encampment gipahigayon sa Siquijor

By Rizalie A. Calibo

SIQUIJOR, Hunyo 5 (PIA) -- Ang Agricultural Training Institute (ATI) mipahigayon dili pa lamang dugay ug upat ka adlawng encampment alang sa mga miyembro sa 4H club sa probinsya didto sa Maite, San Juan, Siquijor. 

Kini gi-atendahan sa mga Kasiyam-an ka mga 4Hers gikan sa katluan ug tulo ka mga 4H clubs ug Provincial Federation Officers uban sa pito ka mga 4H club coordinators ug duha ka representante gikan sa Volunteer Leaders Association of the Philippines (VLAP). 

Si Agricultural Training Institute MPS II-Support Staff ug documentor Merrian Piquero miingon nga ang 4H encampment kalabot sa comprehensive program sa ATI nga gipasiugda aron paagdebelop ug pagpalalom a sa mga potensyal sa mga kabataan alang sa ilang makaahuluganong tampo sa agrikulturang kaugmaran sa nasud. 

Sumala pa nga sa ang maong kalihokan, ang mga sumasalmot gikatakdang mopadayag sa kaimportansya sa prinsipyo indigenous knowledge systems alang sa oportunidad ug kaugmaran sa agrikultura. 

Sila usab gikatakdang mopasabot sa organic farming, organic production, post production ug marketing, mopaambit sa ilang mga kasinatian sa kinabuhi ug mopasabot sa prinsipyo sa ilang kapanahunan isip kabataan, sumala pa. 

Gidahom usab ang paggamit sa ilang creativity ug katakos pinaagi sa pagmugna uga souvenirs ug uban pang novelty items gikan sa lokal nga mga materyales, ingon man pagmugna ug mga mural paintings ug posters. 

Ang 4H encampment usa ka higayon diin ang mga kabataan mamahimong masadya, responsible ug mabubngahong lungsoranon sa ilang pag-angkon ug kahibalo sa mga tekonolohiya nga mohimo kanilang malamboon, si Soliva miingon. 

Si Elnard Ympal, president sa usa sa 4H clubs sa San Juan ug usa ka Gawad Saka national awardee usab miingon nga maong encampment puno sa kamaya tungod ka yang matag sumasalmot gihatagan ug higayon mopadayag sa usag-usa uban sa pagpakita sa positibong gawi nga ilang nakat-onan. 

Ang mga kalihokan nagpadayag lamang nga ang pagkat-on uban sa buhat magdala gayud ngadto sa pagka-labing mayo (learning by doing makes the best better),” sumala pa niya. (RAC-PIA 7 Siquijor) 

==============

Bansay-bansay sa ICT, e-learning alang sa lumilihok sa agrikultura gipahigayon a Siquijor

By Rizalie A. Calibo

SIQUIJOR, Hunyo 5 (PIA) -- Gipahigayon Agricultural Training Institute (ATI) ang tulo ka adlawng bansay-bansay sa e-learning ug basic ICT course alang sa mga lumilihok sa agrikultura kon agricultural extension workers (AEWs) sa probinsya sa Siquijor. 

Ang maong bansay-bansay lakip sa e-extension program sa ATI nga nagtumong pagtudlo sa mga AEWs paggamit sa mga computers isip paagi nga mapasayon ug mouswag ang matang sa serbisyo ngadto sa mag-uuma. 

Sumala ni e-extension program coordinator ug project officer Merrian Piquero Soliva ang programa maoy paagi nga mapaabot ug maduol ang ilang serbisyo ngadto sa mga katawhan. 

“We want to give our clientele their needs and be able to answer all their queries in an easier and faster way via online connection,” (Buot namo nga matubag ang mga panginahanglanon sa among mga kliente ug mahatagan ug tubag ang ilang mga pangutana sa sayon ug dali nga paagi pinaagi sa online connection), matud pa niya. 

Dugang pa niya nga duna na’y gilusad nga call center alang sa mga mag-uuma niadtong November 2009 diin ilang giprograma ang mga mga tubag ug solusyon sa mga posibleng pangutana ug suliran sa mga mag-uuma ug mananagat, sumala pa niya. 

Misuma sa 23 ka AEWs gikan sa unom ka lungsod sa lalawigan ang misalmot sa maong bansay-bansay nga gihimo niadtong May 21-23 sa Siquijor State College (SSC) Computer Laboratory sa Larena, Siquijor. 

Kini gi-facillitate nila ni SSC Professors Will Kilat ug Christopher Y. Sabado. (RAC-PIA 7, Siquijor)