Cebuano news: Pag-interbener sa huwaw, miepekto sa taas nga ani

By Rey Anthony H. Chiu

TAGBILARAN CITY, Bohol, Feb. 12, (PIA) --Namunga gayud ang tukmang pag-dupa sa mga local nga lideres sa Bohol aron luwason ang nangalawos ug nangliki na nga basakan sa Bohol niadtong Julyo ngadto sa Septembre sa miaging tuig. 

Kini tungod kay, matud pa, kon nalangan pa ang interbensyon sa mga opisyales sa Bohol ug sa Bureau of Soils and Water Management sa Departamento sa Agrikultura, hayan lakip ang Bohol mosinati sa kunhod nga ani. 

Kahinumduman nga ang huwaw niadtong Julyo-Septembre sa 2012 nakapahadlok sa National Irrigation Authority tungod sa namatikdang posibleng paghubas sa Malinao Dam, nga maoy gisaligan sa pagpatubig sa labing baga nga basakan sa Bohol. 

Kaniadto, ang kasagaran nga 138 milimetros nga uwan sa Bohol nauga ngadto sa 6.8 mm na lamang, nga maoy hinungdang nangliki na ang mga basakan ug nangalawos na ang mga humayan. 

Sa pagpangarisgar sa mga local nga pangulo sama nila Gob. Edgar Chatto, napadala sa DA pinaagi ni Kalihim Proceso Alcala ang eroplano aron magpa-uwan alang sa mga lugar sa Bohol nga baga ang posibleng kadaut nga epekto sa huwaw. 

Human sa pipila ka sorties alang sa cloud seeding, nasinati ang uwan sa tungatunga sa AGosto, nga igo usab nga nakasalbar sa mga tanum. 

Tungod niini, ang Bohol lamang ang lalawigan sa rehiyon sa Sentrong Kabisay-an nga mitala sa pagtaas sa ani, matud ni Larry Pamugas didto sa usa ka tigum sa Mansion. 

Gani, gikalipay usab sa Gobernador nga gitumbok nga ang taho sa Bureau of Agricultural Statistics sa Bohol nagbutyag sa pagtaas sa anis a Bohol gikan sa 231,569 MT sa 2011 nagdto na sa 237,836 MT sa 2012. 

Gawas sa Bohol, ang tanang lalawigan mitala sa pagkubos sa ani, matud sa mga tinugyanan sa Agrikultura. 

Ang anis a Cebu mikanaug sa -.02 samtang ang sa Negros Oriental mas dako ang napildi nga anis a humayan sa -2.19. 

Labing kadaut ang nasinati sa Siquijor nga dunay -14.32 nga pagkubos sa ani. 

Tungod niini, karong tuiga, ang Bohol amhimong maoy magsalbar sa tibuok panginahanglan sa rehiyon sa humay tungod sa mas taas niini nga ani, matud ni Pamugas. (FCR/RAHC/PIA Bohol)